Thomas Reid’in sağduyu felsefesi ve İngiliz deneyci felsefesine eleştirileri

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Celil Emre Bostan

Danışman: ERDAL CENGİZ

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu tezde İskoç Sağduyu Filozofu Thomas Reid’in geleneksel felsefeye yönelik olarak getirdiği eleştiriler ve bunların karşısına koyduğu sağduyu temelli düşünceleri incelenmiştir. Reid’in sağduyu temelli düşünceleri içerisinde algı ve duyum en önemli yeri kaplarlar. Duyu algısı dediğimiz şey, sağduyunun ilkelerine duyduğumuz koşulsuz güven doğrultusunda bizlere dışsal dünyanın inancını sunar. Bu süreç de mantıksal bir düşünme düzleminden sonra gerçekleşmez. Bu inançların yaratılması bizler için kaçınılmaz bir şeydir çünkü bizlerin doğası bunu dayatmaktadır. Thomas Reid de tüm bu bağlamlarda duyuma büyük bir önem atfetmektedir. Duyum en başta bizlerde inancı oluşturan en temel yetimizdir. Böylece Reid’in felsefesinde döneminde varolan akıl hegemonyası yerini duyuma ve duyu verilerine duyulan inanca ve insanlığın ortak ilkelerinin dolayımsız bilgisine bırakmıştır denebilir.