• Ana Sayfa

Anılarda Yunanistan'da iç savaş

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PINAR SELÇUK ÖZGÜR

Danışman: TEMUÇİN FAİK ERTAN

Özet:

Birinci Dünya Savaşı sonunda yenen ve yenilen devletler arasında imzalananantlaşmalarla oluşturulmaya çalışılan yeni düzen umut edilen barış ortamınıgetirmekte başarılı olamamıştır. Bu çerçevede 1920’lerden 1930’lara kadar geçensürede Birinci Dünya Savaşı’nda beklediği kazançları elde edemeyen ve mevcutdurumun korunmasından yana olan devletler, uyguladıkları farklı iç ve dışpolitikalarla dünya siyasi tarihine yön vermeyi hedeflemiştir. Şüphesiz 1939’dabaşlayan İkinci Dünya Savaşı da pek çok ülkenin kaderini etkilemiş ve uzun sürelikaosa neden olmuştur.Yaklaşan savaş yıllarında pek çok ülkede, yönetim alanında kendinihissettiren ve sert politikalarla uygulama sahası bulan dikta rejim modellerindenYunanistan da etkilenmiş, ülke 1936 yılından 1941 yılına kadar İoannis Metaksasönderliğinde dikta rejimiyle yönetilmiştir. Bu rejim, iç politika bağlamındaYunanistan’daki sol kesimin yavaş yavaş örgütlenmesini tetiklerken, dış politikadaYunanistan’ın kendine müttefik arayışlarında bir güvensizlik oluşturmuştur. 1940 yılıbaşlangıç olmak üzere Yunanistan farklı bir yapısal dönüşüm yaşamıştır. Sırasıylaİtalya, Almanya ve Bulgaristan tarafından işgal edilen bu Balkan ülkesi 1940-1945yılları arasında yalnızca işgalcilerle mücadele etmekle kalmamış iç dinamiklerdekideğişimle bir sağ-sol mücadelesi olan iç savaşla da uğraşmak durumunda kalmıştır.Komünistler ülkede siyasi, askeri, sağlık gibi her alanda organize olmuş vegeniş bir kitle desteği almıştır. Sayıca üstün olan EAM (Ulusal Kurtuluş Cephesi)askerleri, EDES (Ulusal Demokratik Yunan Birliği)’e karşı galibiyet elde etmişancak bunu siyasi başarıya dönüştürememiştir. İkinci Dünya Savaşı sırasındabaşlayan işgallerle ortaya çıkan kıtlık ülkenin temel sorunlarından biri olmaya devametmiş ve sosyal çöküşün etkisiyle kanlı çatışmalar yaşanmıştır.Komünistlerin aldığı destekten rahatsız olan ve iktidarı ele geçirmelerindenkorkan İngiltere, iç savaşın birinci dönemi boyunca Yunanistan’a yönelik aktif birpolitika izlemiş ve EDES’e verdiği desteğini sürdürmüştür. EAM/ELAS iseSovyetlerden beklediği desteği görememiş ve mücadelelerini siyasi zafere dönüştürememiştir. İngiltere’nin yoğun baskısı ve uluslararası gözlemcilerindenetimiyle 31 Mart 1946’da seçimler yapılmış ve komünistler tarafsız olmadığıgerekçesiyle seçimleri boykot etmiştir. Seçimler sağ görüşlü Halk Partisi’ninzaferiyle sonuçlanmıştır. Ardından 1946 Eylül ayında, İkinci Dünya Savaşı sırasındaLondra’ya kaçan Kral II.Georgios’un dönüşüne ilişkin referandum yapılmış ve oylarKral’ın dönmesinden yana çıkmıştır. İç savaşın birinci döneminin sonunda ülkeninkomünist ve anti-komünist olarak ikiye bölündüğünü söylemek mümkündür.Ekim 1946’da başladığı kabul edilen iç savaşın ikinci döneminde ise kendiiçinde ekonomik çalkantılar yaşayan İngiltere Yunanistan’dan çekilmeye başlamıştır.Ancak Yunanistan’da komünistlerin iktidarı ele geçirmesinden korkan ABD; Trumanve Marshall yardımları ile Yunan ekonomisini desteklemiş, komünistlere karşıYunan Ordusu’nu askeri ve ekonomik yönden kalkındırmaya çalışmıştır. Bunakarşılık komünistler Sovyet destekli ülkelerden cephane, sıhhi malzeme desteği eldeetmesine rağmen Sovyet Birliği’nden beklediği desteği görememiştir.Yunan Ordusu, 1945 sonrasında dünya siyaset sahnesine Batı Bloku’nunlideri konumunda damgasını vuran ABD’den aldığı destekle güçlenmiş vekomünistler gerilla taktiklerini bırakıp düzenli ordu yönetimine geçerek zayıflamıştır.Savaş ardı ardına yaşanan yenilgiler, açlık, moral eksikliği nedeniyle sayıları azalankomünistlerin yenilgisiyle sonuçlanmıştır.AbstractThe new system, which had been tried to be constituted via the agreementssigned between the winning and loosing countries of the First World War, was notsuccessful to bring the expected peace. In this context, the countries which could notmake the expected profit and wanted to keep the status quo during the period from1920s to 1930s, aimed to shape the world’s political history with their differentinternal and foreign policies. It is beyond doubt that the Second World War affectedthe fate of numerous countries and caused long-standing chaos.While the war was advancing, Greece was also influenced by the dictatorialregime pattern, which was assertive in management field and which found a scope ofimplementation with rigid policies in many countries of the world, and the countrywas governed by the dictatorial regime under the leadership of Ioannis Metaksasfrom the year 1936 to 1941. In foreign policy, this regime stood out as a cause ofdistrust in Greece’s seeking ally, at the same time as part of the internal policy ittriggered the organization of the left side. As of 1941, Greece experienced a differentkind of transformation. This Balkan country, which was occupied respectively byItalia, Germany and Bulgaria, not only struggled against the occupants between1940-45 but with the change in internal dynamics it also had to be involved in civilwar which was the fight of right and left.The Communists were organized in every field in the country, such aspolitical, military and health, and got the support of a large community.Outnumbering EAM (National Liberation Front) army gained victory against EDES(National Democratic Greek League), but they could not turn this into a politicalachievement. Having come along with the Second World War, famine continued andbloody conflicts took place as a result of the social collapse.United Kingdom, who was uncomfortable with the support that theCommunists got and who was afraid of their taking charge, carried out an activepolicy towards Greece during the first period of Civil War and continued to supportEDES. Meanwhile, EAM/ELAS (National Popular Liberation Army) could not get the support they expected from Soviets and they could not turn their struggle intovictory. As a result of United Kingdom’s heavy pressure and the control ofinternational observers, elections were held on 31 March 1946 and the Communistsboycotted those elections on the grounds that they were not objective. The electionsresulted in success of the rightist People’s Party. Subsequently, in September 1946, areferendum was held with regard to the return of King II. Georgios who fled toLondon during the Second World War, and the votes were in favor of the King’sreturn. It is possible to say that at the end of the first period of the Civil War thecountry was divided into two as communists and anti-communists.As to the second period of the Civil War, having economic turmoil in its ownUnited Kingdom began to withdraw from Greece. However, the USA, who wasafraid of the Communists’ taking charge in Greece, supported the economy of thecountry with Truman and Marshall Aids and tried to reconstruct Greece Armyagainst Communists, in terms of military and economics. On the other hand, theCommunists got ammunition and medical equipment support from Soviet-assistedcountries but could not get the support they expected from Soviets.Greece Army gained strength with the support it got from the USA, who leftits mark on the world’s political history with its leading position in the West Blockafter 1945, and the Communists weakened after leaving the guerilla tactics andadopting the management of the regular army. The war ended in defeat of theCommunists who decreased in number due to the losses, famine and moraledeficiency.