Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖZDE BALTACIOĞLU
Danışman: HÜSEYİN MEVSİM
Özet:Çağdaş Bulgar yazarı Viktor Paskov'un birinci basımı 1987'de Sofya'da yapılan ve çok kısa sürede birkaç yeni basıma ulaşan "Georg Henih'e Ağıt" ("Balada za Georg Henih") başlıklı eseriyle günümüz Türk yazarı Kemal Demirel'in birinci basımı 1985'te İstanbul'da yapılan "Evimizin İnsanları" başlıklı anısının, karşılaştırmalı edebiyat biliminin bütün yöntem ve araçları kullanılarak yapılan karşılaştırmasında ortak ve benzer yönler olduğu gibi bazı farklılıklar da tespit edilmektedir. Yaklaşık aynı yıllarda iki komşu ama farklı ve keskin ideolojik bloklarda yer alan ülkelerde dünyaya gelen ve yazar kimlikleri kazanan iki yaratıcının birbirini tanımamalarına, okumamalarına, etkilenmemelerine hatta birbirinden haberleri olmamasına rağmen neredeyse aynı yıllarda okurla buluşan iki eserinde şaşırtıcı derecede ortak ve benzer yönler ortaya çıkmaktadır. İki eserde benimsenen anlatım teknikleri, izlenilen yazar stratejileri ve hedefleri (her iki yazar da çocukluklarında yaşadıkları ve tanıklık ettikleri olayların ve insanların unutulmalarını önlemek, yazmanın gücüyle onları canlı ve ölümsüz kılmak isterler), çocukluk çağına dönüşleri, anlatılan olayların geçtiği ve geliştiği mekânlar ve ortamlar (birçok ailenin yaşadığı ev, sokak, mahalle), ortak noktaları ve kaderi yoksulluğun olduğu aileler (anlatıcı rolündeki her iki kahraman da ailenin tek çocuklarıdır), anne ve baba figürleri, komşular, sosyal çevre ve çocukluk arkadaşları, evde sürdürülen hayat, aile içi ve komşular arası ilişkiler, geçim dertleri ve sıkıntıları, varlıklı akrabalar, iki çocuğun gerçek ve hayal dünyaları, fakir ama mutlu insanlar, bireysel ve toplumsal dayanışma vs. motifleri ortaya çıkmaktadır. Her iki çocuğun da dünyalarına gizemlilik katan, hayatlarını değiştiren, hayal güçlerini kışkırtan, dünyalarını genişleten ve renklendiren, güzellik katan kahramanlar da tespit edilmektedir. Bunun yanı sıra sosyal sefaletin sanat ve dayanışma yoluyla aşma, kemanla temsil edilen sanatın kalıcılığı, bir mutfak eşyası olan büfeyle temsil edilen maddiyatın geçiciliği motifi öne çıkmaktadır. Anahtar Kelimeler: Çağdaş Bulgar Edebiyatı, Karşılaştırmalı Edebiyat, Viktor Paskov, "Georg Henih'e Ağıt", Çağdaş Türk Edebiyatı, Kemal Demirel, "Evimizin İnsanları" In comparison of comparative literature with all methods and tools of The writing entitled "Lament for Georg Henih" (Balada za Georg Henih) of Contemporary Bulgarian writer Viktor Paskov's first edition in Sofia in 1987 which reached several new editions in a very short time and the memoir entitled "The People of Our Home (Evimizin İnsanları)" of Kemal Demirel's, Turkish writer of modern-day, first edition in Istanbul in 1985, it is determined that there are common and similar aspects as well as some differences. Although the two creators who were born in the countries of two neighbors, but in different and sharp ideological blocs in the same years and gained author identities who did not know each other, did not read their writings, did not affect each other, even they did not have knowledge of each other, surprisingly there are common and similar aspects of the two works that reunited with the reader in almost the same years. Expression techniques adopted in two works, author strategies followed and objectives, (both authors wish to prevent the forgiveness of events and incidents that they have experienced and witnessed in their childhood, and make them alive and immortal with the power of writing), their return to childhood, the places and environments where the events described and developed (houses, streets, neighborhoods where many families live), families with common points and with destiny of poverty (both heroes in the role of narrators are the only children of the family), mother and father figures, neighbors, social environment and childhood friends, the life lived at home, relations between intrafamilial and inter-family, the struggle to make a living and its troubles, wealthy relatives, the real and imaginary worlds of two children, poor but happy people, individual and social solidarity motives vs. emerge. It is determined that there are also heroes who add mysteries to their worlds, change their lives, provoke their imagination, expand and color their worlds and add beauty. In addition to this, the motive of overcoming social misery through art and solidarity, the permanence of the art represented by the violin, the transience of the material represented by a kitchen utensil becomes prominent. Keywords: Contemporary Bulgarian Literature, Comparative Literature, Viktor Paskov, "Lament for Georg Henih", Comtemporary Turkish Literature, Kemal Demirel, "The People of Our Home (Evimizin İnsanları)"