Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Levent DEMİRELLİ
Danışman: KORAY KARASU
Özet:Ulaştırma politikası, ulaştırma faaliyetleri açısından kamu hizmeti alanısınırlarına giren konular üzerinde, hükümetler tarafından oluşturulan amaçlar veilkeler bütünüdür. Bu amaç ve ilkeler arasında bulunan ve ulaştırma politikasıaçısından oldukça önem arz eden konulardan birisi de ulaştırma yatırımlarıdır.Ulaştırma yatırımları açısından hükümetlerin temel uğraş alanlarından birisi deyatırım yapılacak ulaştırma türünün ve güzergâhın seçimidir. Söz konusu seçim,doğrudan ulaştırma türleri arasındaki ilişkilere etkide bulunmakta ve dolayısıylakamu ya da özel örgütlenmeler eliyle sağlanan ulaştırma hizmetleri açısından önemlineticeler doğurmaktadır. Yatırımların türler arasındaki dağılımı o denli önemlidir ki,ilgili yazında ulaştırma politikaları, bu dağılım temel alınmak suretiyle incelenmekte,gruplandırılmakta ve isimlendirilmektedir.Toplumsal yapıdaki diğer öğeler gibi ulaştırma politikaları da değişimimuğramakta ve ulaştırma yatırımlarının türler arasındaki dağılımı da bu eğilimiizlemektedir. 1970’li yıllarda ortaya çıkan birikim krizleri sonrasında kurulan yeniuluslararası işbölümü, İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde uygulanan karayolupolitikasının değişimini de beraberinde getirmiştir. Özellikle Asya ve Avrupaarasında artan dış ticaret hacmi, taşıma maliyeti ve taşıma zamanı açısından uzunmesafelitaşımacılığa olanak tanıyan bir ulaştırma politikasının oluşturulmasını zorunlu kılmıştır. Türler-arası bir temelde oluşturulan ve uzun-mesafelerdedemiryolunun, kısa mesafelerde ise karayolunun üstünlüklerinden faydalanmayıamaçlayan bütünleşik ulaştırma, bu tür bir sürecin ürünü olmuştur. Bütünleşik ulaştırma kapsamında öne çıkan demiryolu ulaştırması ve Avrupa-Asya ekseninde artan düşük maliyetli ve hızlı ulaştırma ihtiyacı, Avrupa Birliği veBirleşmiş Milletler gibi ulus-üstü örgütlenmeler eliyle uluslararası demiryoluağlarının oluşturulmasına yol açmıştır. Bu süreçte Türkiye, Avrupa ve Asyaarasındaki coğrafi konumu itibarıyla öne çıkmıştır. 2002 yılında iktidara gelen AKPhükümeti ile dönüştürülen ulaştırma politikası ve artan demiryolu yatırımları,Avrupa-Asya arasında artan mal dolaşımı önündeki engelleri kaldırmak ve budüzlemde düşük maliyetli ve hızlı bir taşımacılığa olanak sağlamayı amaçlamaktadır.AbstractTransport policy is the sum of aims and guidelines related with transportactivites that formed and made by the governments which remains in the borders ofpublic service sphere. As an important matter for transport policy that transportinvestments are in those aims and guidelines. The choice of the transport modes androutes are the main activity of the governments which is related with the transportinvestment. This choice affects the relationship Between the transport modes directlyand for this reason brings out important results on the transport services provide byprivate or public organizations. Modal split of the transport investments have highimportance so that transport policies has been examined, classified and entitled onthe basis of this in the related literature.Transport policies change periodically as the other components of the socialstructure and the modal split of the investments come after this tendency. The newdivision of labor which had been formed following the accumulation crisis in the1970s brought about the road policy that had been carrying out after the Second World War. In consequence of the growing volume of the foreign trade between Asiaand Europe, forming a new transport policy which allows long range shipping on thebasis low cost and time of transportation became essential. Combine transport, whichis formed on the basis of intermodality and aims to benefit Railways for long rangesand roads for Short ranges, has been the result of this growing trade.The importance of the Railways within the combine transport and the demandfor the transport services that faster and lower cost, resulted the creation of theinternational Railway networks by the supra-national organizations such as European Union and United Nations. Turkey came into prominence in this process owing to itsgeographical location between Asia and Europe. Railway investments in Turkey,which has been increasing with AKP government since 2002, intend to eliminate thebarriers for growing circulation of commodity and allow fast and low cost shippingbetween Europe and Asia.