Tarım makinelerine yönelik bir risk değerlendirme yöntemi geliştirilmesi ve web tabanlı uygulaması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAKAN VELİOĞLU

Danışman: ALİ İHSAN ACAR

Özet:

CE işaretinin yasal dayanağını oluşturan 2006/42/AT Makine Emniyeti Yönetmeliği ve beraberinde gelen standartlarda bulunan temel şartlar ile makinelerin daha güvenli olması amaçlanmıştır. Direktif ve standartlarda, makine-insan etkileşimi sonucu makinenin güvenli kullanımını sağlamak amacıyla, makine üzerinde alınması gereken temel güvenlik önlemleri ile uyulması gereken asgari hususlar belirtilmiştir. Ancak diğer taraftan uygunsuzluklar arasında bir büyüklük/ağırlık değerlendirilmesi yapılmamıştır. Her ne kadar makinelerin kendilerini kapsayan, direktif ve standartların tüm şartlarını karşılaması zorunluluğu olsa da, risklerin ortadan kaldırılması aşamasında en büyük(riskli) olan uygunsuzluktan başlamak daha doğrudur.Bu tezin temel amacı; imalatçıların zorunlu olmasına rağmen eleman ve bilgi altyapısı eksikliği nedeniyle dışarıdan hizmet alımı ile gerçekleştirdiği, firmanın ciddi zaman ve para harcamasına veya yanlış uygulamalara neden olan CE işaretine esas “Makine Uygunluk/Risk Değerlendirmesinin” bu bilgisayar programı yardımıyla gerçekleştirilmesi ve bu değerlendirme ile beraber “Makine Risk İndeksi” adı verilen bir yöntem geliştirilerek makine üzerinde bulunan risklerin puanlanması, derecelendirilmesi ve ağırlıklandırılmasıdır. Bu sayede makinenin, uygunluk değerlendirilmesinin yanında hem yarı kantitatif bir risk değerlendirilmesinin yapılması hem de hazırlanacak makinenin en çok tehlike içeren kısımlarından başlanarak risklerinin ortadan kaldırılması gerçekleştirilebilecektir. Bu amaçla Türkiye tarım makinaları parkında bulunan makinaların % 57,96’sını temsil eden 12 makine üzerinde ayrıntılı risk analizleri yapılmıştır.Amaçlanan hedefe ulaşmak için bir beyin fırtınası takımı oluşturulmuş seçilen makinelerin ilgili mevzuatın şartlarını karşılamamasından kaynaklanacak kazaların olası sonuçları kategorilere ayrılmıştır. Sonrasında geliştirilen bir modelle uygunsuzluklar sayısallaştırılarak, bu modeli esas alan ve internet adreslerinden ulaşılabilecek web tabanlı bir bilgisayar programı geliştirilmiştir.Son olarak sisteme girilen bilgilerin işlenmesi sonucu, program tarafından bir düzeltme listesi oluşturulması, imalatçıların bu listeye uyarak makinelerini mevzuata uygun hale getirerek “güvenli makine” hedefine ulaşması amaçlanmıştır.AbstractThe objective of this study was to determine the effects of water extract obtained from various copigment sources (rose petal, sour cherry stem, pomegranate rind, cherry stem and green tea) and the various sweeteners (saccharose, maltose syrup and honey) on colour intensity and stability of sour cherry and strawberry nectars and to determine the changes in colour during storage at 20°C for 168 and 42 days, respectively. For this purpose, hyperchromic effect and bathocromic shift were observed in nectars. After the storage at 20°C for 168 days, bathocromic shift observed in copigment sources were rose petal, pomegranate rind and gallic acid. The highest hyperchromic effect was observed in nectars containing both pomegranate rind and honey and 9% increase was determined in the absorbance value of these nectars. While gallic acid and rose petal extracts used as copigments created a bathocromic shift in strawberry nectars during 42 days of storage at 20°C, sour cherry stem extract exhibited an hyperchromic effect at 12–32% levels. While 90% of Cy-3-glu degraded in strawberry nectars prepared with maltose syrup and containing no copigment extract, this ratio was 59% in nectars containing cherry stem extract. Results indicated that the color intensity and stability of sour cherry and strawberry nectars could be increased by the incorporation of polyphenol-rich plant extracts to these nectars. In sour cherry nectars, rose petals extract was effective in increasing the color intensity while gallic acid showed the positive effect on color stability. The pomegranate rind extract was effective in increasing both color intensity and color stability. In strawberry nectars, while rose petals extract and gallic acid created a bathocromic shift, sour cherry stem extract was the most effective copigment in increasing color intensity and color stability.