Anadolu plakası altındaki kabuk ve üst manto yapısının alıcı fonksiyon analizi ve yüzey dalgası tomografisi yöntemleri ile belirlenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TİMUR TEZEL

Danışman: BÜLENT KAYPAK

Özet:

Tez çalışmasının amacı Anadolu plakası altındaki Moho topoğrafyasını ortaya çıkarmak ve kabuk-üst Manto içerisindeki S-dalgası hız yapısını belirlemektir. Önceki çalışmalarda belirli sayıda sismik istasyon grupları ya da tek sismik istasyon kullanılarak yer altı yapısı aydınlatılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsünce (KRDAE) işletilmekte olan geniş bant sismik istasyonlardan en iyi veri kalitesinde 120 adet geniş bant sismik istasyonca Ocak 2004-Ekim 2010 tarihleri arasında kaydedilmiş uzak alan ve bölgesel kayıtlar kullanılmıştır. Tez çalışması iki bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm'de alıcı fonksiyon analizi yöntemi sismik istasyonlar altındaki bir-boyutlu (1B) S-dalgası sismik hız yapısını ve hız süreksizliklerini belirlemek üzere kullanılmıştır. İkinci Bölüm'de ise, yüzey dalgası tomografisi kullanılarak, Anadolu plakası altındaki yanal yöndeki farklılıklar ortaya konulmuştur. Moho topoğrafyası üç-boyutlu olarak sunulmuş ve kabuk kalınlığının bölgeden bölgeye değişimi gösterilmiştir. Elde edilen Moho derinlikleri 25 ? 50 km arasında değişmektedir. En ince kabuk kalınlığı Batı Anadolu kıyılarında görülürken, en derin Moho sınırı Doğu Anadolu bölgesinde gözlenmiştir. Her iki yöntemin sonuçları birbirini desteklemekte olup, genel tektonik ile uyumlu sonuçlar vermektedir. AbstractThe aim of this study is to determine the Moho topography and the reveal the S-wave velocity structure beneath the Anatolian plate. Previously, a number of studies carried out by the use of seismic stations in groups or a single seismic station. In this study, teleseismic and regional earthquake data were used that were recorded at 120 high quality broad band seismic stations among the national broad band seismic networks operated by the Prime Ministry of Disaster and Emergency Management Presidency (AFAD) and Bogazici University Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute (KOERI) for the period of January 2004 and October 2010. This thesis mainly consists of two parts. In the first part, the receiver function analysis method was used to determine the 1-D S-wave velocity structure and velocity discontinuities beneath the seismic stations. In the second part, the lateral heterogeneity beneath the Anatolian plate was delineated by using the surface wave tomography. Three-dimensional Moho topography and the crustal thickness variation among regions were presented. The depth of Moho varies in the range of 25 to 50 km. The thinnest crustal thickness is located at Western Anatolian coast, whereas the deepest Moho boundary in the Eastern Anatolian region observed. The results of both methods support each other and consistent with the general tectonic.