Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NADİRE GÜNTAŞ ALDATMAZ
Danışman: ÇİLER DURSUN
Özet:Dünyadaki dilsel çeşitlilik gün geçtikçe azalmaktadır. Dillerin iletişim, kültür, kimlik ve bellek ile olan sıkı ilişkisi, daha büyük bir kayıp ile karşı karşıya olduğumuzu göstermektedir. Evrensel bir sorun olan dil kayıpları, doğal afetler, savaşlar, soykırımlar, göç ve devletlerin dil politikaları sonucu gerçekleşmektedir. Dünya kültür hazinesinin bir parçası olarak kabul edilen dilsel çeşitliliğin korunması için harekete geçen kuruluşlardan biri olan UNESCO, Türkiye’de konuşulan 18 dili, tehlike altındaki diller kategorisine almıştır. Bu dillerden biri de Kırmanccadır. Bu araştırma, Kırmancca ana dilli nüfusun en yoğun olduğu kentlerden biri olan Tunceli merkez Mamekiye’deki kaybolma düzeyine odaklanarak Kırmanccanın nerede, kiminle, ne sıklıkta ve hangi düzeyde konuşulduğunu, farklı kuşakları karşılaştırarak anlama girişimidir. Bu kapsamda 15-75 yaş aralığındaki farklı cinsiyetlerden, farklı sosyo-ekonomik çevrelerden ve farklı eğitim düzeyine sahip olan 402 kişiye, yüz yüze mülakat şeklinde bir dil kullanım anketi uygulanmıştır. Anketten sağlanan veriler yaş gruplarına göre karşılaştırılmış ve Kırmanccanın birinci kuşak ile üçüncü kuşak arasındaki dilsel iletişimi ortadan kaldıracak düzeyde hızla kaybolmakta olduğu saptanmıştır.