Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ISMAHAN BOZBEY
Danışman: ŞEBNEM ATAMAN
Özet:Bu çalışmada, AS'li hastaların manyetik rezonans görüntülemeleri (MRG) değerlendirilmiştir ve MRG bulguları ile geçerli olan hastalık değerlendirme metodları arasında herhangi bir ilişki olup olmadığını araştırılmıştır. Bu kesitsel çalışmaya toplam 40 hasta dahil edilmiştir (29 erkek, 11 kadın). Ana sonuç ölçümleri, Bath Ankilozan Spondilit Hastalık Aktivite İndeksi (BASDAI), Bath Ankilozan Spondilit Fonksiyonel İndeksi (BASFI), Bath Ankilozan Spondilit Metroloji İndeksi (BASMI), Bath Ankilozan Spondilit Radyoloji İndeksi (BASRI), eritrosit sedimentasyon hızı (ESH), C-reaktif protein (CRP) ve torasik ve lomber omurganın MRG skorlarıdır (ASspiMRG-a). ASspiMRG-a skor sistemine dayanarak saptanan akut lezyonların ortanca skorları T1/Gd-DTPA MRG görüntüleri için 4.5 (0.0-23.0), STIR MRG görüntüleri için 5.0 (0.0-21.0) olarak saptanmıştır. BASDAI, BASFI, BASMI ve BASRI skorlarının ortanca değerleri sırasıyla 3.42 (0.0-8.7), 1.0 (0.0-7.7), 6.0 (5.0-12.0) ve 8.0 (5.0-13.0)'dır. Ortalama ESH ve CRP değerleri sırasıyla 14.60±15.15 and 8.87±9.78'dir. Bu çalışmada en çok etkilenen VÜ hem T1/Gd-DTPA hem de STIR MRG sekansında T11/T12 olarak saptanmıştır. Her VÜ için T1/GDTPA ve STIR sekanslarında elde edilen ASspiMRG-a skorları karşılaştırıldığında aralarında hiçbir anlamlı fark saptanmamıştır. Hastaların ESH değerleri ve T1/Gd-DTPA MRG sekansında torakal bölge ve total ASspiMRG-a skorları arasında ve ESH değerleri ile torasik omurgada ve değerlendirilen tüm omurgada etkilenen VÜ sayısı arasında anlamlı korelasyon saptanmıştır. Hastaların ESH değerleri ve STIR MRG sekansında tüm ASspiMRG-a skorları arasında ve ESH değerleri ile lomber omurgada ve değerlendirilen tüm omurgada etkilenen VÜ sayısı arasında anlamlı korelasyon saptanmıştır. BASFI ile STIR MRG sekansında total omurgada etkilenen VÜ ciddiyeti arasında anlamlı pozitif korelasyon saptanmıştır. T1/Gd-DTPA sekansında da etkilenen VÜ ciddiyeti ve BASFI arasından pozitif korelasyon saptanmıştır ancak bu istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. AntiTNF-? ajan tedavisi alan ve almayanlar karşılaştırıldığında, ESH, BASDAI, T1/Gd-DTPA sekansında ASspiMRG-a total skoru, etkilenen torakal ve total VÜ sayısı açısından anlamlı ilişki saptanmıştır. BASDAI ?4 olan ve BASDAI <4 olan hastalar karşılaştırıldığında ASspiMRG-a skorları arasında hiçbir anlamlı ilişki saptanmamıştır. Yapılan bu çalışma MRG tekniklerinin AS'li hastaların değerlendiriminde ve takibinde diğer geçerli olan değerlendirme metodlarıyla birlikte kullanımını önermektedir. AbstractIn this study we evaluated magnetic resonance imaging (MRI) changes in ankylosing spondylitis (AS) patients and investigated whether there is any relationship between MRI findings and validated methods of disease assessment. A total of 40 patients were included in this cross-sectional study (29 men, 11 women). The main outcome measures were the Bath Ankylosing Spondylitis Disease Activity Index (BASDAI), the Bath Ankylosing Spondylitis Functional Index (BASFI), the Bath Ankylosing Spondylitis Metrology Index (BASMI), the Bath Ankylosing Spondylitis Radiology Index (BASRI), measurement of serum erythrocyte sedimentation rate (ESR), C-reactive protein (CRP) and MRI of the thoracic and lumbar spine (ASspiMRI-a). The median scores for the acute lesions based on ASspiMRI-a scoring system were 4.5 (0.0-23.0) for T1/Gd-DTPA MRI images and 5.0 (0.0-21.0) for STIR MRI images. The median BASDAI, BASFI, BASMI and BASRI scores were 3.42 (0.0-8.7), 1.0 (0.0-7.7), 6.0 (5.0-12.0) and 8.0 (5.0-13.0), respectively. The mean ESR and CRP were 14.60±15.15 and 8.87±9.78, respectively. In this study most commonly affected VU was found as T11/T12 with both STIR and T1/Gd-DTPA MRI sequences. No singificant difference was found between T1/Gd-DTPA and STIR sequences ASspiMRI-a scores when compared at each VU level. We found significant correlations between ESR and ASspiMRI-a scores of thoracic spine and total spine, and ESR and affected number of vertebral unit (VU) detected at thoracic spine and all spine investigated in T1/Gd-DTPA MRI sequences. We found significant correlations between ESR and all ASspiMRI-a scores, and ESR and affected number of vertebral unit (VU) detected at lumbar spine and all spine investigated in STIR MRI sequences. We found significant positive correlation between BASFI and severity of affected VU in total spine with STIR sequences. We also found positive correlation between severity of affected VU with T1/Gd-DTPA sequences and BASFI but it was not statistically significant. When patients on anti-tumor necrosis-? (TNF-?) therapy compared with patients not taking antiTNF-? therapy, we found significant relationships with ESR, BASDAI, T1/Gd-DTPA ASspiMRI-a total scores, number of affected VU in thoracic spine and total spine detected with T1/Gd-DTPA MRI sequences. When we compare patients who have BASDAI ?4 and BASDAI <4, no significant relationship was found between ASspiMRI-a scores. Our study would suggest that use of MRI techniques in assessment and follow-up uf AS patients along with other validated methods of disease assessment.