Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BURÇAK SÖNMEZ
Danışman: AYDA BÜYÜKŞAHİN SUNAL
Özet:Bu çalışmanın temel amacı bekârlara yönelik kalıpyargıların KİM bağlamında incelenmesidir. Ayrıca ülkemizde bekârların nasıl değerlendirildiğinin incelenebilmesi amacıyla nitel bir çalışma yürütülmüştür. 9'u kadın, 13'ü erkek olmak üzere 22 katılımcıyla yürütülen nitel çalışmada katılımcılara bekârların ve evlilerin özellikleri, bekâr olmanın avantaj ve dezavantajlarının neler olabileceği gibi sorular yöneltilmiştir. Çalışmada, bekârların evlilerden daha olumsuz özelliklerle değerlendirildiği, bekâr olmanın kişilerin statü elde etmelerini engellediği ve bekâr sayısındaki artışın aile yapısına zarar vereceğinin düşünüldüğü görülmüştür. KİM bağlamında yürütülen çalışmaya 187'si kadın ve 120'si erkek olmak üzere 308 katılımcı dahil olmuştur. Çalışmada Kişisel Bilgi Formu, Kalıpyargı İçeriği Ölçeği, Davranış Eğilimleri Ölçeği, Duygu Ölçeği ve Sosyal-Yapısal Değişkenler Ölçeği kullanılmıştır. Kümeleme analizleri sonucunda yirmi beş bekâr alt grubunun cana yakınlık ve yetkinlik temelinde altı kümeye yerleşebileceği görülmüştür. Çalışmaya dahil edilen çoğu bekâr grubun (%76) karışık içerikli olduğu saptanmıştır. Bununla beraber, grupların algılanan statüleri yetkinlik ile pozitif yönde; algılanan rekabetçilik düzeyleri ise cana yakınlık ile negatif yönde ilişkilidir. Çalışmada ayrıca kalıpyargı içerikleri ile davranış eğilimleri arasındaki ilişkilerde duyguların aracı rolünün olduğu bulunmuştur. Aracı değişken analizleri sonunda, cana yakınlık ile aktif zarar verici davranış eğilimleri arasında hor görmenin; aktif yarar sağlayan davranış eğilimleri arasında ise hayranlık ve acımanın aracı rolünün olduğu saptanmıştır. Bununla beraber, yetkinlik ile pasif yarar sağlayan davranışlar arasında hayranlığın; pasif zarar verici davranış eğilimleri arasında ise hor görmenin aracı rolünün olduğu bulunmuştur. Çalışmada elde edilen bulgular, ilgili yazın ışığında tartışılmıştır. The main objective of this study is to investigate stereotypes for singles in the context of Stereotype Content Model (SCM). In addition, a qualitative study was conducted in order to understand how single people are evaluated in our country. 22 people (9 women and 13 men) participated in the qualitative study and they were asked questions such as the characteristics of singles and married people, what could be the advantages and disadvantages of being single. The study suggests that singles are attributed more negative characteristics than married people and it has been observed that being single was regarded as an obstacle to obtaining status and as a being single prevents people from obtaining status and the increase in the number of singles was perceived as a threat to the family structure. 308 people, including 187 women and 120 men, participated in the study conducted in the context of SCM. In the study, personal information form, stereotype content scale, behavioral tendency scale, emotion scale, and social-structural variables scale were used. The cluster analysis showed that twenty-five single subgroups could be represented by six clusters on the basis of warmth and competence. Most of the single groups (76%) included in the study were found to have mixed content. However, the perceived status of the groups is positively correlated with competence while the perceived competitiveness levels are negatively related to warmth. The study also found that emotions had a mediating role in the relationships between stereotypes and behavioral tendencies. While contempt has an mediating role between warmth and active harm tendency, admiration and pity are mediate between warmth and active facilitation tendency. The findings obtained in the study were discussed in light of the related literature.