Sulardaki arseniğin uygun ligandlar kullanılarak ön zenginleştirilmesi ve AAS hidrür tekniği ile tayini


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Funda Eylem KÜREKÇİ

Danışman: MUSTAFA TAŞTEKİN

Özet:

Bu çalışmada, sularda bulunan arseniğin tayin edilebilecek derişime zenginleştirilmesi ve atomik absorpsiyon spektrofotometresi kullanarak hidrür tekniği ile tayini amaçlanmıştır. Zenginleştirme işleminde arsenik için kompleksleştirici olarak Schiff bazı (N-(2-tiyohidroksifenil)-salisilaldimin) kullanılmıştır. Hazırlanan Schiff bazı silika jel üzerine kaplanmış ve elde edilen materyal kolon dolgu malzemesi olarak kullanılmıştır. Çalışmada kolonda arseniğin tutulması ile ilgili optimum şartlar belirlenmiştir. Kolonda tutunma pH’sı 7,0, kolon materyal yüksekliği 7,0 cm, kolon akış hızı 2,0 mL/dakika olarak belirlenmiştir. Kolonda tutunan arsenik 3,0 M HNO3’le sıyrılmış ve daha sonra HNO3 ortamdan tamamen uzaklaştırılmıştır. Çalışmada bozucu etki göstermesi muhtemel Sb3+, Sn2+, Hg2+ iyonlarının bozucu etkileri çalışılmış ve arseniğe yakın konsantrasyonlarda bu iyonların bozucu etkileri görülmemiştir. Ancak Hg2+ iyonlarının arsenik konsantrasyonunun 5 katı olduğunda kolon geri kazanma verimini düşürdüğü tespit edilmiştir. Uygulanan yöntemle ilgili alt tayin sınırı 0,6 ppb olarak bulunmuştur. Standart çözeltiler üzerinde yapılan çalışmalarda geri kazanma verimi % 95 güven seviyesi için % 102,2 ± 6,50 olarak hesaplanmıştır. Çalışmada, geliştirilen geri kazanma yöntemi, standart materyale (Arsenkies VI) uygulanmış ve % 95 güven seviyesi için % 90,78 ± 6,72 (n=5) verimle tespit edilmiştir. Ayrıca Ankara musluk suyu ve Ayaş Kartalpınarı suyunda yapılan analizlerde arsenik miktarları sırasıyla 3,01 ± 0,74 ppb (n=5) ve 16,02 ± 0,61 ppb (n=5) olarak bulunmuştur.