Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NESRİN KARACA
Danışman: GÖKHAN SÖYLEMEZOĞLU
Özet:Bu çalışmada, ülkemiz bağcılığı için çok büyük önem taşıyan klon kökenli sertifikalı asmafidanı üretimi için mutlak gerekli klona dayalı kalem damızlıkların kurulmasında kullanılacakvirüs ve virüs benzeri hastalıklardan ari Kalecik Karası'nın 4 ve 23/2 numaralı klonunun eldeedilmesi ve bu klonların hızlı çoğaltılması hedefine yönelik olarak; belirtilen asmagenotiplerinde meristem kültürünün köklenme aşamasında, 12 farklı oksin (IBA) ve sitokinin(2iP ve BAP) konsantrasyonun, kök gelişimine ve bitkiye dönüşümüne etkileri incelenmiş;yöntemin en uygun duruma getirilmesi amaçlanmıştır.Meristem aşamasında, Kalecik Karası 4 numaralı klon %60 yaşama oranına sahipken, KalecikKarası 23/2 numaralı klon %80'lik bir yaşama oranı göstermiştir. Meristem ve sürgünaşamasında kallus oluşumu gözlenmemiştir. Sürgün aşamasında 2.0 mg/l BAP +0.5 mg/l IBAkullanılmış ve sürgün sayısı bakımından değerler sırasıyla 3.67 ve 3.83 sürgün uzunluğubakımından ise 2.42 cm ve 2.04 cm olarak bulunmuştur. Köklendirme aşamasında ise KalecikKarası 23/2'de sürgün oluşumu ve yaprak sayısı daha fazla olmuş; 1.0 mg/l IBA + 0.5 mg/lBAP/2iP konsantrasyonunun en yüksek sürgün oluşumu ve yaprak sayısı değerini verdiği tespitedilmiştir. Uygulamalarda oksin ve sitokinin düzeyi arttıkça kallus oluşumu da artmıştır. Enyüksek köklenme değerini 2mg/l IBA katkılı MS ortamı vermiştir. En uzun kök değerleri iseKalecik Karası 4 numaralı klon için1 mg/l IBA ile 3.47cm, Kalecik Karası 23/2 numaralı kloniçin 0.5 mg/l IBA ile 3.90 cm olarak bulunmuştur.AbstractThe production of certificated, clonal basic vegetal material is very important for viticulture inTurkey. In this research, therefore, the effect of the concentration of 12 different auxin (IBA)and cytokinin (2iP and BAP) concentrations on root development during rooting phase ofmeristem culture fort the production of basic material belonging to vine genotypes of KalecikKarası 4 and 23/2 clones were investigeted with the aim of obtaining these clones, which will beused establish absolutely necessary, clone based basic vegetal material and which are free fromviruses and virus-like diseases and of fast propagation of these clones.At meristem phase, Kalecik Karası clone 23/2 has shown a survival rate(80%) greater than thatof clone 4 (60%). Callus development has not been observed during meristem phase. Duringshooting 2.0 mg/l BAP+0.5 mg/l IBA has been used and, the values of shooting numbers weredetermined as 3.83 and 3.67 and the values of the lenght of shoots were found to be 2.04 cm and2.42 cm, respevtively. It was observed that the propagation of shoots and the number of leaveswere higher for KK23/2 during rooting and a concentrarion of 1.0 mg/l IBA+0.5 mg/l BAP/2iPhas promed the production of the highest level of shooting and the highest number of leaves.Aplications indicates that an increase in the level of auxin and cytokinin results in theexalaration of callus production. The highest callus levels were found to be 0.43 cm for KK4 and0.72 cm for KK23/2 the highest rooting valve was obtained in a MS medium supplemented with 2mg/l IBA. The highest root lenghts were 3.47 cm and 3.90 cm, respectively.