Sığır karkaslarında yüksek bölge ve silaj etkisiyle oluşan koyuluğun önlenmesi imkanlarının araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUSTAFA UĞURLU

Danışman: CEYHAN ÖZBEYAZ

Özet:

Bu araştırma, sığır karkaslarında yüksek bölge ve silaj etkisiyle oluşan koyuluğun önlenmesi imkanlarının araştırılması amacıyla yapılmıştır. Araştırma Ekim 2007-Eylül 2008 tarihleri arasında Koçoğlu Tarım ve Hayvancılık San. Tic. A.Ş'nin Antalya ilindeki işletmesinde yürütülmüştür. Araştırmanın hayvan matyeryalini Doğu Anadolu Bölgesinde temin edilen 87 baş Esmer ırk ve Antalya ve çevresinden temin edilen 48 baş Holştayn ırkı erkek dana oluşturmuştur. Deneme materyali danalar her genotipte 4'er gruba ayrılmıştır. Her iki genotip için Grup I: Temel Rasyon+Ayçiçeği Tohumu Küspesi+E vitamini; Grup II: Temel Rasyon+ Pamuk Tohumu Küspesi; Grup III: Temel Rasyon+Ayçiçeği Tohumu Küspesi; Grup IV: Temel Rasyon+Pamuk Tohumu Küspesi+E vitamini ile beslenmiştir. Esmer ırkta I. II. III. ve IV. gruplarında GCAA ve 1kg CAA için tükettikleri toplam konsantre yem miktarı sırasıyla; 975, 926, 971 and 947 g; 4,90; 5,01; 4,86 ve 4,88 kg; Holştayn ırkında ise aynı sıra ile 977, 946, 1004 and 1009 g ; 4,89; 4,60; 4,83 ve 5,09 kg olarak bulunmuştur. Esmer ırk gruplarında kesim özelliklerinden sıcak karkas ağırlığı 244,85 227,76; 242,81 ve 241,33 kg deri ağırlığı 40,76; 38,91; 41,34 ve 43,61 kg; baş ağırlığı 16,46; 16,43; 18,12 ve 16,64 kg; ayak ağırlığı 7,32; 6,37; 6,99 ve 7,44 kg; karaciğer ağırlığı 5,30; 5,14; 5,50 ve 5,48 kg; akciğer ağırlığı 2,96; 2,81; 2,90 ve 2,88 kg; kalp ağırlığı 1,71; 1,63; 1,77 ve 1,79 kg, Holştayn ırkında aynı sırayla sıcak karkas ağırlığı 249,82; 227,25; 227,90 ve 263,20 kg; deri ağırlığı 45,19; 39,50; 38;91 ve 49;29 kg; baş ağırlığı 17,12; 16,35; 16,59 ve 18,61 kg; ayak ağırlığı 8,46; 7,67; 8,11 ve 9,18 kg; karaciğer ağırlığı 6,21; 5,49; 5;56 ve 6,54 kg; akciğer ağırlığı 3,62; 3,47; 3,64 ve 3,69 kg; kalp ağırlığı 1,85; 1,77; 1,83 ve 1,96 kg olarak tespit edilmiştir. Et kalitesi değerleri bakımından Esmer ırk gruplarında kesimden sonraki 24. saatte pH, 5,89; 5,97; 5,95 ve 5,87; su tutma kapasitesi % 9,15; 7,17; 8,98 ve 9,60; pişirme kaybı % 30,43; 27,35; 28,56 ve 30,97, Holştayn ırkında aynı sıra ile pH 5,92; 5,97; 5,98 ve 5,97; su tutma kapasitesi % 7,36; 9,39; 10,02 ve 5,42 pişirme kaybı olarak bulunmuştur. Kesimden sonraki 24. saatteki L*, a*, b* ve Chroma değerleri Esmer ırkta gruplara göre sırasıyla L* 32,00; 33,55; 32,38 ve 34,52; a* 21,09; 18,91; 20,34 ve 22,18; b* 10,35; 9,68; 10,46 ve 11,90 Chroma 23,54; 21,32; 22,92 ve 25,21, Holştayn ırkında ise aynı sıra ile L* 32,51; 35,15; 36,97 ve 29,88; a* 21,79; 22;58; 23,79 ve 18,57; b* 11,60; 13,12; 14,34 ve 8,63; Chroma 24,73; 26,12; 27,78 ve 20,54 olarak tespit edilmiştir. Kesimden sonraki 24. saatte karkaslardan ölçülen pH değerlerine göre yapılan sınıflandırmada Esmer ve Holştayn ırklarında pH?6,00'daki karkas oranları sırasıyla % 55,40 ve 67,40 iken, pH?6,01'de % 44,60 ve 32,60 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak; 24. saatteki pH sınıflandırmasına göre Esmer ırk danalarda Holştayn ırkı danalara göre koyu karkas oranının daha yüksek olduğu, her iki genotipte de rasyona E vitamini katılmasının karkas koyulaşmasını azalttığı, pamuk tohumu küspesinin karkastaki koyulaşmayı tek başına azaltmadığı ancak E vitamini ile birlikte daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla yüksek rakımlı bölgelerden daha düşük rakımlı bölgelere getirilen sığırların silaj ile yapılan besilerde Vit-E kullanılmasının karkasta koyulaşma problemini azaltabileceği, etin raftaki bekleme sürecinde, rengini koruyabileceği söylenebilir.AbstractThe purpose of this research were to investigate the possibility of preventing dark-cutting problem in cattle due to high altitude and silage. The study conducted at one of the fattening farm, a subsidary of Koçoğlu Farming, in Antalya between October 2007 and September 2008. Data were collected from 83 Brown Swiss bulls from East Anatolian region and 43 Holstein bulls from Antalya region were used to test the hypothesis. The bulls from two genotypes were divided into four groups: Group I: Based ration+sun flower meal+vitamin E, Group II: Based ration+cotton seed meal, Group III: Based ration+sun flower meal, Group IV: Based ration+cotton seed meal+vitamin E. Daily weight gain of the groups were 975, 926, 971 and 947 g for Brown Swiss and 977, 946, 1004 and 1009 g for Holstein respectively. Daily consumed total concentrate feeds / kg body weights of the groups were 4,90; 5,01; 4,86 ve 4,88 kg for Brown Swiss and 4,89; 4,60; 4,83 and 5,09 kg for Holstein respectively. Hot carcass weights 244,85; 227,76; 242,81 and 241,33 kg; skin weights 40,76; 38,91; 41,34 and 43,61 kg; head weights 16,46; 16,43; 18,12 and 16,64 kg; foot weights 7,32; 6,37; 6,99 and 7,44 kg; liver weights 5,30; 5,14; 5,50 and 5,48 kg; lungs weights 2,96; 2,81; 2,90 and 2,88 kg; heart weights 1,71; 1,63; 1,77 and 1,79 kg for Brown Swiss groups, 249,82; 227,25; 227,90 and 263,20 kg; 45,19; 39,50; 38,91 and 49,29 kg; 17,12; 16,35; 16,59 and 18,61 kg; 8,46; 7,67; 8,11 and 9,18 kg; 6,21; 5,49; 5,56 and 6,54 kg; 3,62; 3,47; 3,64 and 3,69 kg; 1,85; 1,77; 1,83 and 1,96 kg for Holstein groups were observed respectively. Meat quaity traits, pH, water holding capacities, cooking loss of MLD of 24th hours post-slaughter were 5,89; 5,97; 5,95 and 5,87; 9,15; 7,17; 8,98 and 9,60 %; 30,43; 27,35; 28,56 and 30,97 % for Brown Swiss, 5,92; 5,97; 5,98 and 5,97; 7,36; 9,39; 10,02 and 5,42 %; 28,46; 28,29; 28,19 and 23,84 % for Holstein respectively. Other characteristics such as L*, a*, b* and Chroma values of groups 24th hours are 32,00; 33,55; 32,38 and 34,52; 21,09; 18,91; 20,34 and 22;18; 10,35; 9,68; 10,46 and 11,90; 23,54; 21,32; 22,92 and 25,21 in Brown Swiss, 32,51; 35,15; 36,97 and 29,88; 21,79; 22,58; 23,79 and 18,57; 11,60; 13,12, 14,34 and 8,63; 24,73; 26,12; 27,78 and 20,54 in Holstein, respectively. Carcass rates were 55,40 and 67,40 % for pH?6,00 and 44,60 and 32,60 % for pH?6,01 in Brown Swiss and Holstein genotypes to 24th hour post slaughter respectively. This results indicate that Brown Swiss bulls have higher dark cutting than Holstein bulls. Addition of only vitamin E or vitamin E with cotton seed meal in ration decrease dark cutting incidence in Brown Swiss and Holstein. In addition to that, vitamin E decrease dark cutting incidence in Brown Swiss and Holstein transported from high altitude to low altitude and using silage in ration.