Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AHMET ALPER TOPALOĞLU
Danışman: AYDIN ÖZDEMİR
Özet:Vandalizm başkasının mülküne verilen zarar, başka bir ifade ile mülke karşı işlenen suç olarak tanımlanmaktadır. Vandalizmin neden olduğu yıkım, toplumun birbirine karıştığı kamusal alanlardan biri olan kent parklarının kalitesini etkileyerek kullanıcıların güvenliğini tehdit etmektedir. Doğal gözetim, korumalar ve güvenlik kameraları gibi geleneksel yöntemlerden farklı olarak, suçu ve dolayısıyla vandalizmi önlemenin etkili ve uygun maliyetli bir yoludur. Peyzaj mimarları kent parklarında doğal gözetime olanak veren tasarımlar yaparak vandalizm eylemlerini sınırlayabilir. Bir mekânda doğal gözetim olanağının elde edilmesi, tasarım etmenlerinden biri olan görsel geçirgenliğin sağlanması ile mümkün olmaktadır. Bu tez kapsamında kent parklarında gerçekleşen vandalizm eylemleri, tasarım ile suç önleme yöntemlerinden biri olan doğal gözetim stratejisi ile ele alınmıştır. Çalışma bu yönüyle özgün bir niteliğe sahiptir. Çalışma materyali olarak Ankara Kurtuluş ve Hatay Atatürk kent parkları seçilmiştir. Alan çalışmaları kapsamında yapılan gözlemlerle vandalizm sonucu oluşan yıkım alanları haritalar üzerinde tespit edilmiştir. Ayrıca parklardaki görsel geçirgenlik düzeyi uzman değerlendirmesi sonucunda, kullanıcı tercihleri ise anketler yoluyla belirlenmiştir (n=198). Bulgulara göre Ankara Kurtuluş Parkı’nda daha yoğun vandalizm örneklerine rastlanmıştır. Parklardaki görsel geçirgenlik düzeyi ile vandalizm bulguları arasında pozitif yönlü yüksek düzeyde ilişki bulunmuştur (r= ,628, p= ,022, n= 13). Çalışma sonunda tasarımcıların, plancıların ve yöneticilerin vandalizm olgusunu ortadan kaldırmak veya sınırlamak için neler yapabilecekleri ortaya konulmaktadır. Bununla birlikte araştırma sonucunda ortaya çıkan bilgiler ışığında peyzaj tasarımı açısından çözüm önerileri geliştirilmiştir.