Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İnci Bahar ÇINAR
Danışman: GÜL NİLHAN TUĞ
Özet:Bu çalışmada Ankara-Nallıhan-Davutoğlan Kuş Cennetinde dar bir alanda yayılış gösteren, tek bir noktadan bilinen ve IUCN kriterlerine göre CR kategorisine giren halofitik endemik bir tür olan Salsola grandis (Freitag, Vural &Adıgüzel)’in (Chenopodiaceae) ekolojik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. S. grandis tuzlu-alkali ve killi toprakları tercih etmektedir. Yayılış alanı yarı-kurak kışı soğuk Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Mayıs 2010- Kasım 2011 tarihleri arasında yapılan arazi çalışmalarında S. grandis’in vejetatif organlarına ait morfometrik ölçüm sonuçlarına göre ortalama değerler bitki boyu 41,1 ±13.5 cm, yaprak eni 0,4±1,04 mm, yaprak boyu 5,3±1,8 mm, brakte boyu 2,3±1,04 mm olarak ölçülmüştür. Generatif organlara ait ortalama ölçümlerin sonuçları uzun teka boyu 1,73±0,06 mm, kısa teka boyu 1,70±0,07 mm, stigma boyu 1,19±0,25 mm, stilus boyu 1,14±0,25 mm, ovaryum boyu 0,70±0,18 mm, ovaryum eni 0,80±0,09 mm ve pistil boyu 3,02±0,21’dir. Ortalama meyve çapı ve ağırlığı sırasıyla 12,39±3,60 mm ve 0,014±0,0009 g’dır. Bir birey ortalama 718 tohum üretmektedir. Populasyondaki toplam birey sayısı 48,5 x 10-4 km2’lik yayılış alanı üzerinde ortalama 436612,23 olarak hesaplanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda populasyonun ölüm oranının %55 olduğu belirlenmiştir. Ölüm oranının bu kadar yüksek olması ve özel bir toprak yapısına ihtiyaç duyması türün yayılış alanını sınırlayan başlıca faktörler olabilir.AbstractIn this study it was aimed to determine the ecological characteristics of the halophytic endemic plant species Salsola grandis Freitag, Vural & Adıgüzel (Chenopodiaceae) which has a narrow distribution area at Ankara-Nallıhan-Davutoğlan Kuş Cenneti and according to IUCN criteria belongs to CR category. S. grandis prefers saline-alkaline soils with clay texture. Its distribution area is under the influence of semi-arid cold Mediterranean climate. The mean values of the vegetative organs according to the morphometrical measurements during the field studies between May 2010 and November 2011 are as follows; plant height 41,1 ±13.5 cm, leaf width 0,4±1,04 mm, leaf length 5,3±1,8 mm, bract length 2,3±1,04 mm. The mean values of the generative organs are; longer theca length 1,73±0,06 mm, shorter theca length 1,70±0,07 mm, stigma length 1,19±0,25 mm, style length 1,14±0,25 mm, ovary length 0,70±0,18 mm, ovary width 0,80±0,09 mm and pistil length 3,02±0,21. Mean fruit radius and weight are as follows respectively; 12,39±3,60 mm and 0,014±0,0009 g. The average number of seeds that an individual produces is 718. The distribution area is about 48,5 x 10-4 km2 with approximately 436612,23 individuals. The death ratio was calculated as 55% which is very high and maybe the main reason of the narrow distribution with its specific soil needs.