Engellilere yönelik önyargıyı yordayan değişkenler:Kültürler arası bir araştırma


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Burcu TEKEŞ

Danışman: DERYA HASTA

Özet:

Bu çalışma, Türkiye ve Birleşik Krallık örneklemlerinde tolerans, özgecilik,sosyal baskınlık yönelimi, adil dünya inancı, bireycilik ve toplulukçuluk değişkenlerinin engellilere yönelik önyargı ile ilişkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın bir diğer amacı ise, söz konusu değişkenler açısından iki toplum arasındaki farklılıkları belirlemektir. Çalışmada veri toplama aracı olarak,Demografik Bilgi Formu, Sosyal Baskınlık Yönelimi Ölçeği, Adil Dünya İnancı Ölçeği, Tolerans Ölçeği, Özgecilik Ölçeği, Bireycilik Toplulukçuluk Ölçeği ve Engellilere Yönelik Tutum Ölçeği kullanmıştır. Analizler için, Türkiye örneklemi için 375, Birleşik Krallık örneklemi için 167 olmak üzere toplam 542 kişiden veri toplanmıştır.Yapılan hiyerarşik regresyon analizi sonuçları, Türkiye’de engellilere yönelik önyargıyı yaşanılan yer, yaş, siyasal görüş, tolerans ve özgeciliğin negatif yönde; dindarlık, dikey bireycilik ve grup temelli baskınlığın pozitif yönde yordadığını göstermiştir. Birleşik Krallık’ta ise engellilere yönelik önyargıyı grup temelli baskınlık ve eşitliğe karşı olma değişkenlerinin pozitif yönde ve anlamlı olarak yordadığı gözlenmiştir.Kültürlerarası farklılıklar incelendiğinde, Birleşik Krallık ve Türkiye örneklemlerinin engellilere yönelik önyargı, özgecilik, adil dünya inancı, eşitliğe karşı olma, grup temelli baskınlık, dikey bireycilik ve dikey toplulukçuluk açısından farklılaştıkları belirlenmiştir. Bulgular ilgi yazın eşliğinde tartışılmıştır.AbstractThe purpose of this research is to study the effects of the variables such as tolerance, altruism, social dominance orientation, belief in a just World,individualism and collectivism on the attitudes towards the people with disabilities using examples from Turkey and United Kingdom and to present the differences between these two different cultures.Demographic Information Forms, Social Dominance Orientation Scale, Belief in a Just World Scale, Altruism Scale, Tolerance Scale, Individualism Collectivism Scale and Attitudes Towards People with Disabilities Scale are used as the tools of data collection. The analysis are done by collecting data from the examples of 375 participants from Turkey and 167 participants from United Kingdom with a total data collected from 542 individuals.According to the stepwise regression results, predicting the prejudices towards the people with disabilities are affected negatively by the factors such as living place, age, political view, tolerance and altruism but affected positively by the factors such as religious devotion, sheer individualism by social group dominance in Turkey. Group-based dominance and opposition to equality are observed as positive predictive variables of the prejudices towards the people with disabilities in United Kingdom.When the crosscultural differences are studied, the attitude towards the people with disabilities begin to differ according to altruism, belief in a just world, social dominance orientation, vertical individualism and vertical collectivism based on the examples from United Kingdom and Turkey. This differentiation is expected as Turkey and United Kingdom have different cultural structures. These findings will be discussed in the related literature.