Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HASAN SERDAR HOŞ
Danışman: GÜLRİZ UYGUR
Özet:Tarihsel süreçte savaşın meşruiyeti ve sınırlandırılması tartışmalarında kendisine başvurulan kavramlardan birisi de Haklı Savaş teorisidir. Bu çalışmada Haklı Savaş teorisinin tarihsel süreçteki değişimi ve nihayetinde de günümüzde insan haklarının korunması açısından olumlu bir işlev görüp görmediği sorusu yanıtlanmaya çalışılmıştır. Bu soruya yanıt verebilmek için insan hakları kavramının belirli bir çerçevede ele alınması gerekmektedir. Bu nedenle birinci bölüm insan hakları kavramından çalışma kapsamında ne anlaşılması gerektiği ve bu belirli insan hakları anlayışının korunmasının ne anlama geldiğine ayrılmıştır. İkinci bölümde Haklı Savaşın tarihsel gelişimi, kozmopolitan yaklaşımın teori üzerindeki etkisi ve bu bağlamda günümüze kadar gelişen temel Haklı Savaş ilkeleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümdeyse Haklı Savaş teorisinin uluslararası hukuka yansıma süreçleri ele alınmış ve bu süreçler sonrasında ortaya çıkan uygulamalar açısından insan haklarının korunmasında Haklı Savaşın nasıl bir rol üstlendiği belirlenmeye çalışılmıştır. İnsan haklarının korunması noktasında kozmopolitan Haklı Savaşın rolünü belirlemeye çalışan bu araştırmada, Haklı Savaşın tarihsel süreçte insanlık açısından nasıl bir işlev gördüğü, savaşların başlatılması ve yürütülmesi sırasında insancıllığa dayalı olanakların değerlendirilmesini nasıl şekillendirdiği ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu olgu günümüzde kozmopolitan değerlerle savaş arasındaki ilişkide tekrar değerlendirilmeye alınmış ve küresel politika açısından askeri müdahaleleri kolaylaştırıp kolaylaştırmadığı ve ortaya çıkan sonuçlara göre de insan haklarının korunmasındaki işlevinin ne olduğu ortaya konulmak istenmiştir. Kozmopolitan Haklı Savaş teorisi olgusal olarak değerlendirildiğinde küresel imparatorluk lehine mi yoksa insan haklarının korunması lehine mi işlev gördüğü belirlenmelidir. Çalışmada günümüz askeri müdahaleler sürecinde ortaya çıkan sonuçlara bakıldığında kozmopolitan Haklı Savaşın insan haklarını koruma iddiası bir mit olarak değerlendirilebilecektir. In historical process, one of the terms to be referred in Arguments about Legitimacy of war and its limitation, is Just War Theory. In this study alteration of Just War Theory in historical process and the question of whether it has a function today in terms of protection of human rights has been examined. To answer that question the term of 'Human Rights' need to be held in a specific framework. Therefore, in first part of our study is reserved for what should be understood from the term of 'Human Rights' in context of our study and this specific 'Human Rights' understanding. In second part the historical development of Just War, the effect of cosmopolitan approach on theory and in this context principles of Just war that developed until today are examined. In third part processes of the reflection of Just War Theory to international law are explained, the role of Just war theory in respect of protection of human rights in context of implementations that occurred after these processes. In this study which tries to determine the role of cosmopolitan just war at the point of protection of human rights, function of just war in context of humanity in historical progress and how it shapes evaluation of opportunities based on humanity in course of initiation and continuation of war tried to be presented. This matter of fact got evaluated nowadays in relationship between cosmopolitan values and war and it is tried to be revealed whether it eases military intervention in context of global politics and what is its function in protection of human rights according to emerged results. It should be determined whether cosmopolitan just war theory has a function on behalf of emperorship or on behalf of protection of human rights in case of factual evaluation of theory. In this study it can be evaluated as a myth that claim of the protection of human rights by theory of just war in context of consequences of today's military interventions processes.