Arpa ağırlıklı bıldırcın rasyonlarına fitaz ve ß-glukanaz enzimi ilavesinin performans, yumurta kalitesi, bazı kan parametreleri ile kemik kriterleri ve kuluçka randımanı üzerine etkileri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NEŞE NURAY TOPRAK

Danışman: AYDAN YILMAZ

Özet:

Bu araştırmada; arpa ağırlıklı bıldırcın rasyonlarına fitaz ve β-glukanaz enzimleri ilavesinin 0-35 günlük yaşlar arasındaki hayvanlarda performans, bazı kan parametreleri ve tibia kemik kriterleri üzerine etkilerinin yanısıra; yumurta döneminde, farklı protein içeriğine sahip, enzim ilaveli ve DCP katkısı bulunmayan arpa ağırlıklı damızlık bıldırcın yemlerinin hayvanlarda performans, yumurta kalitesi, bazı kan parametreleri ile tibia kemik kriterleri ve kuluçka randımanı üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Büyütme dönemi karışık cinsiyette toplam 864 adet bıldırcın (Coturnix coturnix japonica) ile 4 grup üzerinden 6 tekerrürlü olarak başlatılmış, cinsiyet ayrımının yapıldığı 3-5. haftalar arasında ise 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Büyütme dönemi rasyonları 2900 kcal/kg ME, % 24 HP, % 0.80 Ca ve % 0.34 Py içerecek şekilde arpa ağırlıklı katkısız kontrol, fitaz enzimi katkılı (tona 1 kg), β-glukanaz enzimi katkılı (tona 50 g) ve fitaz + β-glukanaz enzimi katkılı olarak düzenlenmiştir. Yumurta döneminde ise damızlık bıldırcınlar, arpa ağırlıklı % 16, 18 ve 20 HP, 2850 kcal/kg ME (izokalorik olarak), % 2.5 Ca, DCP katkısız, fitaz ve β-glukanaz enzimi ilaveli yemlerle 3x2x2 faktöriyel düzende 12 grupta 10’ar tekerrürlü olarak beslenmişlerdir. Bunun yanında, yeterli/yetersiz düzeyde P’nin bıldırcınlar üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla DCP ilaveli 3 ayrı deneme rasyonu daha oluşturulmuştur. Büyütme dönemi sonunda, arpa ağırlıklı yemlere β-glukanaz enzimi ilavesinin ilk 3 haftalık dönemde CA (P<0.01), CAA (P<0.01), YDS’yi (P<0.05) iyileştirdiği, yem tüketimini ise etkilemediği tespit edilmiştir. Cinsiyet ayrımının yapıldığı 3. haftadan sonra dişiler erkeklerden daha ağır bulunmuştur. Rasyonlara β-glukanaz ilavesi nispi karaciğer ve sindirim kanalı ağırlığını azaltmış (P<0.05), tibia ağırlığı (P<0.05), tibia iç çapı(P<0.01), serum Ca içeriği (P<0.05) ve gübre KM miktarını arttırmıştır (P<0.05). Fitaz enzimi ilavesi performans üzerine herhangi bir etki yaratmazken, hayvanlarda abdominal yağ içeriğini azaltmış (P<0.05), serum P içeriği (P<0.01), tibia kül ve P miktarını da (P<0.05) arttırmıştır. Sindirim sistemi ağırlığı, gübre külü, kemik KM’si, kemik külü ve kemik P içeriği üzerine fitaz x β-glukanaz interaksiyonlarının etkisi önemli görülmüştür. Yumurta dönemi sonunda, CA, CAA, YDS, yem tüketimi ve yumurta verimi muamelelerden etkilenmemiştir. Yumurta ağırlığı rasyon HP seviyesinden etkilenmiş ayrıca yemlere β-glukanaz ilavesi, yumurta ağırlığı (P<0.05) ve yumurta kütlesini (P<0.01) iyileştirmiştir. Yumurta kabuk ağırlığının, düşük HP seviyesindeki yemlere fitaz ve β-glukanaz enziminin birlikte kullanılması durumunda azaldığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, arpa ağırlıklı ve yeterli düzeyde P içeren etlik bıldırcın rasyonlarına β-glukanaz ilavesi, hayvanlarda performans, kesim ve karkas özellikleri, tibia ağırlığı, serum Ca düzeyi ve gübre KM içeriği bakımından olumlu etkiler yapmış; fitaz ilavesi ise, karkas kalitesini iyileştirmiş ayrıca kemikte P miktarını arttırmıştır. Yumurtlama dönemindeki bıldırcın rasyonlarında bulunan HP düzeyinin, yumurta ağırlığı ve kalitesini etkilediği bu nedenle protein miktarının % 18’in altına düşmemesi gerektiği ayrıca bu dönemde yemlere fitaz ilavesiyle gübre ile P atımının % 15.8 düzeyinde azaldığı tespit edilmiştir (P<0.01).Abstract This study was conducted to investigate the effects of phytase and β-glucanase supplementation on performance, some blood parameters, bone characteristics on 0-35 day ages Japanese quail and also feeding with different CP level and without DCP in barley based layer diets on performance, egg quality, some blood parameters, bone characteristics and hatchability. In growth period, a total of 864 unsexed Coturnix coturnix japonica chicks were divided into four dietary treatments with six replicates. The trial was divided two periods as 0 to 3rd and 3 to 5th weeks which sexual definition has been practiced. Barley based diets having with or without phytase (1 kg/ton), endo-1,3(4) β-glucanase (50 g/ton) and phytase + β-glucanase combination, 2900 kcal metabolizable energy (ME) per kg, 24 % CP, 0.80 % Ca and 0.34 % Py from the age of day 1 to 35. In the layer period, the response of quail chickens to two levels of phytase and endo-1,3 (4) β-glucanase and their combination (with and without), three levels of CP (16 %, 18 % and 20 %), 2850 kcal ME per kg, 2.5 % Ca and without DCP were evaluated in 3x2x2 factorial arrangement with 12 groups with ten replicates. On the other hand, it was made 3 diets with DCP (sufficient Py) for evaluated the effects of sufficient/insufficient Py on quail performance. At the end of the trial, weeks of 0-3, β-glucanase supplementation was increased body weight (BW) (P<0.01), body weight gain (BWG) (P<0.01) and feed conversion ratio (FCR) (P<0.05) but not feed intake (FI) level. The female weight exceeded the male weight, and a significant sexual difference was observed after days of age 21. β-glucanase supplementation decreased liver weight and digestive system organ weight (P<0.05), increased tibia weight (P<0.05), tibia inner diameter (P<0.01), serum Ca level (P<0.05) and DM of manure (P<0.05). Phytase supplementation didn’t cause significant effect on any performance characteristics quail chicks but decreased abdominal fat percentage (P<0.05), increased serum P content (P<0.01), tibia ash and tibia P content (P<0.01). It was found that some interactions with phytase and β-glucanase enzymes, was observed on digestive organ weight, excreta ash, DM of tibia, tibia ash and tibia P content. At the end of the layer period, there was no different BW, BWG, FCR, FI and egg production. Egg weight was affected with CP level of dietary treatments and β-glucanase supplementation was improved egg weight (P<0.05) and egg mass (P<0.01). Egg shell weight was decreased with phytase and β-glucanase combination in low CP level. As a conclusion, β-glucanase supplementation in barley based quail diets have positive effects on performance, some carcass and slaughter characteristics, tibia weight, serum Ca level, dry matter of manure. Carcass quality and tibia P level was increased by supplemental phytase. Egg weight and quality was affected by CP level of diets. For this reason, CP level of diets should be 18 % in the layer period. P excretion was decreased the level of 15.8 % by supplemental phytase (P<0.01).