Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KIYMET DENİZ
Danışman: YUSUF KAĞAN KADIOĞLU
Özet:Alkalen intrüzif kayaçlar Orta Anadolu Kristalen Karmaşığı’nın (OAKK) Geç Mesozoyik magmatizmasının ürünlerini temsil etmektedirler. Buzlukdağı alkalen intrüzif kütlesi OAKK’nın iç kısımlarında yüzlek vermekte ve Kırşehir İli’nin Alişar ve Tatarilyas köylerinin güneyindeki en büyük alkalen intrüzif kütlelerden birini temsil etmektedir. Kütle tipik olarak yuvarlak şekilde Buzluk Tepe’de gözlenmekte ve yaklaşık olarak 15,75 km2’lik bir alanı kaplamaktadır. Foid içeren siyenitoyid bileşiminde İç Anadolu’nun metamorfik temeline sokulmaktadırlar. Migmatit ve mermer kontakt metamorfizmanın ürünleri olarak dış zonlarda gözlenebilir. İntrüzif kütle dokusal özelliklerine ve tane boyutlarına gore üç alt guruba ayırılmıştır. Bunlar iri kristalen foid siyenit, orta kristalen foid siyenit ve ince kristalen foid siyenittir. Bunlar farklı renklerde ve farklı mineral oranlarında benzer mineral bileşimine sahiptir. İri kristalen, orta kristalen ve ince kristalen foid siyenitler sırasıyla pembemsi, pembemsi gri ve gri renktedir. Çoğunlukla nefelin, K-Feldispat, oligoklaz, piroksen, biyotit, amfibol ile az oranda granat, kankrinit, sfen ve opak minerallerden meydana gelmektedir. Felsik dayklar ve fluorit içeren hidrotermal damarlar neredeyse çalışma alanındaki tüm alt grupları kesmektedir. Tüm kaya jeokimyasal veriler Buzlukdağı intrüzif kayaçlarının tüm alt gruplarının silikaca doygun olmayan alkalen kökenli olduklarını göstermektedir. Çoğunlukla peralkalen kayaçlarla temsil edilmektedir. Tektonik sınıflama diyagramı levha içi granit kökenini göstermektedir. Spider diyagramlarındaki iz elementlerin ORG’a göre normalize edilmiş elementel modelleri LILE ve HFSE zenginleşmesiyle ilgili olarak alkalen kökeni işaret etmektedir. Jeoloji, petrografi ve jeokimyasal veriler Buzlukdağı alkalen intrüzif kayaçlarının silikaca doygun olmayan ürünler olduğunu ve Mesozoyiğin geç devirlerinde ve Erken Senozoyik boyunca İç Anadolu’daki kabuksal incelmeden türemiş olabileceğini gösterebilmektedir.Abstract Alkaline intrusive rocks represent one of the main intrusive bodies of Central Anatolian Crystalline Complex (CACC) as a products of Late Mesozoic magmatism. Buzlukdağı alkaline intrusive rock crop out at the inner part of CACC and is represented one of the largest alkaline intrusive body of Kırşehir City south of Alişar and Tatarilyas villages. The body is typically observed at Buzluk hill as circular in shape and covers an area of approximately 15,75 km2. They are intruded to the metamorphic basement of Central Anatolia in the composition of foid bearing syenitoid. Migmatite and marble may observe at the outer zone as a product of contact metamorphism. The intrusive body is differentiated to three subgroups according to their textural features and grain sizes. These are coarse crystalline foid syenite, medium crystalline foid syenite and fine crystalline foid syenite. They have similar mineral compositions with different mineral proportions and colors. Fine crystalline, medium crystalline and coarse crystalline foid syenites are pinkish, pinkish gray and gray in color respectively. They are mainly composed of nepheline, K-feldspar, oligoclase, pyroxene, biotite, amphibole with rare amount of garnet, cancrinite, sphene and opaque minerals. Felsic dikes and fluorite-bearing hydrothermal veins cut almost all the subunits of the inturusive rocks. Whole rock geochemical data reveal silica undersaturated alkaline nature of all the subunits of Buzlukdağı intrusive rocks. They are mostly dominated by peralkaline rocks. Tectonic variations diagram suggests Within Plate Granite nature. The ORG normalized elemental patterns of trace elements an alkaline nature and reveal enrichment in LILE with respect to HFSE. The geology, petrography and geochemical data suggest that the Buzlukdağ alkaline intrusive rocks are products of silica undersaturated and may derived from crustal thinning of Central Anatolia during the late period of Mesozoic and Early Cenozoic.