Erken dönem Hıristiyan tarihinde Samsatlı Pavlus'un yeri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖMER GÜLEN

Danışman: AHMET HİKMET EROĞLU

Özet:

ÖZET Bu çalışmanın amacı, erken dönem Hıristiyan tarihinin önemli teologlarından biri olan Samsatlı Pavlus'un düşünceleri ve bu düşüncelerin kendinden önceki gelenekle ilişkisini incelemektir. Samsatlı Pavlus III. yüzyıl içinde yaşamış ve İS. 260-269 yılları arasında Antakya piskoposluğu yapmıştır. O, İsa'nın hikmet/wisdom sahibi bir insan olduğunu ve bu durumundan dolayı Tanrı tarafından seçilip yetki sahibi kılındığını dile getirmiştir. Bu düşüncelerinden dolayı onun düşünceleri aleyhinde toplanmış üç farklı yerel konsil tarafından heretik ilan edilmiştir. Tezimiz, giriş, üç ana bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Giriş kısmında, tezin önemi, içeriği, metodu ve kullandığımız kaynak metinler hakkında bilgi verilir. Ayrıca giriş bölümünde, Hıristiyanlığın, Yahudi ve Yunan kültürüyle ilişkisinden bahsedilerek ana bölümler için gerekli temel bilgi sağlanır. Hıristiyan tarihinin ilk üç yüzyılı İsa'nın mesajının nasıl anlaşılması gerektiği, Yeni Ahit metinlerinin oluşması ve coğrafyaya bağlı olarak farklı teolojik görüşlerin ortaya çıkışıyla ilgili olayları içermektedir. Biz de bu üç yüz yıllık dönemi temel alarak, tezimizde Samsatlı Pavlus'un erken dönem Hıristiyan tarihindeki tartışmalı yerini tanıttık. Pavlus'un düşünceleriyle önceki gelenek arasında bir ilişki kurmak öncelikle yorumsamacı/hermonetik bir yaklaşımı gerekli kılar. Biz de erken dönem Hıristiyan teolojisinin oluşmasında önemli görülen olaylar arasında yorumsal bağlantılar kurarak Pavlus'un düşüncelerini ve bu düşüncelerin önceki teolojik gelenekle ilişkisini göstermeye çalıştık. Anahtar Kelimeler: Samsatlı Pavlus, Hıristiyanlık, İncil Metinleri, Yahudi-Hıristiyanlığı, Teoloji. ABSTRACT The aim of this work is to examine the thoughts of Paul of Samosata, who is one of the important teologians of the Early Christian history and the relations of his thoughts to the tradition before him. Paul of Samosata lived in the third century and was a Bishop of Antioch from 260 to 269 AD. He stated that Jesus was a human being who possesed wisdom, and because of that, he was chosen by God and given authority. Due to these thoughts, he was declared heretics by the three Synods who were against Paul. This thesis consists of an introduction, three main chapters and a conclusion. In introduction, the importance of the study, content, method and source texts used were explained. In addition, to provide readers with the necessary and solid historical foundation for the main chapters, the relationship between Christianity and Jewish-Greek cultures was also given in the introduction section. The first three centuries of Christianity include events related to how Jesus' message should be understood, the formation of the New Testament texts, and the emergence of different theoretical perspectives depending on geography. Taking these three centuries into consideration, we have introduced the controversial place of Paul of Samosata in early Christian history. To be able to build a relationship between Paul's ideas and the former tradition, an interpretive/hermeneutic approach is adopted. Building interpretive connections between the events that are considered important in the formation of early Christian theology, we demonstrated Paul's thoughts and their relation to the former theological tradition. Keywords: Paul of Samosata, Christianity, Bible texts, Judeo-Christianity, Teology. Gülen, Ömer, The Place of Paul of Samosata in Early Christian History, Masters' Degree, Supervisor: Prof. Dr. Ahmet Hikmet Eroğlu