Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FURKAN ŞAHİN
Danışman: BEKİR KOÇ
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Yetim mallarının korunması, Osmanlı İmparatorluğu’nun eski dönemlerinden beri yetkililerin üzerinde durduğu bir konu olmuştur. Avrupa’da gelişmekte olan “modern devlet” ve “sosyal devlet” anlayışları, on dokuzuncu yüzyıl reformlarıyla birlikte Osmanlı İmparatorluğu’nda da yerleşmeye başlamıştır. Yüzyılın ortalarına doğru devlet, yetim mallarının idaresiyle ilgili eski uygulamalara müdahale etmiş ve yetim mallarının idaresini kendi kontrolü altına almıştır. Çalışma bu doğrultuda olup dört bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde Avrupa’da gelişen modern-sosyal devlet anlayışının Osmanlı İmparatorluğu’nda yerleşmesi incelenmiştir. Bu kapsamda devletin daha öncesinde başka kurumlarca gerçekleştirilen pek çok kamu hizmetini kendi üzerine alması anlatılmıştır.İkinci bölüm bir sonraki bölüme hazırlık mahiyetinde olup konuyla ilgili bazı kavramların açıklanmasıyla yetinilmiştir.Üçüncü bölüm çalışmanın esas konusu olup yetim mallarının korunması ve işletilmesiyle ilgili olarak devlet müdahalesi sonucu kurulan Emval-i Eytam Nezareti’ni incelemektedir. Nezaretin kurulmasından önceki uygulamalar, kuruluş süreci ve sonrasındaki bazı gelişmeler anlatılmıştır.Dördüncü ve son bölüm ise yetim mallarının korunması ve idare edilmesiyle ilgili olarak yapılan resmî düzenlemelerin Düstur’da yayımlanan metinlerinin transkripsiyonundan oluşmaktadır.AbstractThe preservation of orphan assets was taken seriously by Ottoman officials since the early days of the Ottoman Empire. The European concepts such as “modern state” and “social state” were also constituted in the Ottoman Empire with the reforms of the 19th century. The state intervened to the old practices related to the regulation of orphan assets around the middle of the 19th century and the management of the orphan assets was resettled to be under the state control. In this respect, this study is comprised of four chapters.The first chapter investigates the process during which Europe-originated concept of modern-social state was introduced into Ottoman Empire. Within this scope, the maneuver of state in order to tackle the former public services initially handled by other institutions is analyzed.The second chapter surveys the terms that would be explained in depth in the next chapter.The third chapter explains the chief focus of this study, the foundation of Emval-i Eytam Nezareti which was founded by the state to tackle with the preservation and management of orphan assets. The preceding implementations before the foundation of this organization, the foundation process and the preceding developments are also regarded.The fourth chapter consists of transcription texts from Düstur through which legal regulations related to the preservation and management of orphan assets is announced.