Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İNCİ BAHAR ÇINAR
Danışman: GÜL NİLHAN TUĞ
Özet:Salsola turcica, S. boissieri subsp. boissieri ve S. boissieri subsp. serpentinicola taksonları çok farklı ekolojik koşulları tercih eden birbirine yakın akraba taksonlardır. Bu kadar farklı koşulları tercih etmeleri üzerinde belirleyici olan ekolojik adaptasyonların belirlenmesi tezin amacını oluşturmaktadır. Bu amaçla, üç taksonun farklılaşmasında belirleyici olan habitat özellikleri, toprak özellikleri, iklim koşulları, morfolojik ve anatomik özellikler, çimlenme özellikleri ve fizyolojik bazı parametreler çalışılmıştır. Çalışılmış olan üç taksondan S. turcica taksonunun iki ekotipi bulunmaktadır ve bu ekotipler farklı toprak tipleri (tuzlu ve jipsli topraklar), üzerinde yayılış göstermektedir. Ancak yapılan çalışma sonucunda farklı ekolojik koşulların ekotiplerin anatomik ve morfolojik özellikleri üzerinde belirgin bir farklılaşmaya neden olmadığı bulunmuştur. Diğer iki takson ise S. boissieri'nin alt türleri olan S. boissieri subsp. boissieri ve S. boissieri subsp. serpentinicola'dır. Bu iki alttür özellikle, toprak seçilimleri bakımından birbirinden ayrılmaktadır ve S. boissieri subsp. serpentinicola serpantin topraklara gösterdiği adaptasyon ile diğer akrabalarından farklılaşmıştır. S. turcica türü, S. boissieri taksonlarından daha kserofitik bir yapı sergilemektedir. Bu durum, S. turcica türünün yayılış gösterdiği alanların daha kurakçıl ikliminin olmasıyla da örtüşmektedir. S. boissieri' nin iki alt türünden S. boissieri subsp. serpentinicola generatif ve vejetatif organları karşılaştırıldığında daha indirgenmiş yapılara sahiptir. S. boissieri subsp. serpentinicola, adını almış olduğu serpantinli topraklara adapte olmuş ve bu zorlu koşullar takson üzerinde stres oluşturmamaktadır. Ancak S. turcica ve S. boissieri subsp. boissieri ise çevre koşullarının yarattığı baskı altında strese girmekte ve prolin birikimleri artmaktadır. S.turcica için kuraklık, topraktaki tuz ve jips stres kaynağı oluştururken, S. boissieri subsp. boissieri taksonu için sadece kuraklığın stres kaynağı olduğu düşünülmektedir.