Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERHAN OKTAY
Danışman: HASAN SERDAR ÖZTÜRK
Özet:Bu çalışmada, Plantago major ekstresinin hiperkolesterolemik diyetle ateroskleroz oluşturulan tavşanların kalp dokularında oksidan / antioksidan sistem üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlandı. Çalışmada 26 adet Yeni Zelanda ırkı albino erkek tavşan beş gruba ayrıldı. Birinci grup kontrol grubu, ikinci grup kolesterol grubu ve diğer gruplar ise Plantago major ekstresi (PME) grupları olarak belirlendi. Kontrol grubuna serum fizyolojik uygulanırken, kolesterol grubuna 1 g/kg/gün dozunda kolesterol uygulandı. PME gruplarına, 1 g/kg/gün dozunda kolesterole ek olarak sırasıyla 0,1 (düşük); 0,5 (orta) ve 1,0 (yüksek) g/kg/gün dozunda PME uygulandı. Gruplara belirlenen miktarlardaki serum fizyolojik, kolesterol ve PME 12 hafta boyunca oral olarak verildi. Tavşanların kalp doku örneklerinde nitrik oksit sentaz (NOS), glutatyon peroksidaz (GPO), katalaz (KAT), süperoksit dismutaz (SOD) ve ksantin oksidaz (KO) enzim aktiviteleri ile nitrik oksit (NO) ve malondialdehid (MDA) düzeyleri çalışıldı. Ayrıca, çıkarılan kalp dokularının histopatolojik değerlendirmeleri yapıldı. NOS, GPO, KAT, SOD, KO enzim aktiviteleri ile NO ve MDA düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı. Kalp doku örneklerinde yapılan histopatolojik değerlendirmede; kontrol grubu dışındaki gruplarda kas lifleri arasında bağ dokusu artışı, hemoraji ve yağ vakuollerinin varlığı dikkat çekiciydi ve kolesterol ve PME grupları arasında bu bulgular açısından önemli bir fark yoktu. Sonuç olarak, hiperkolesterolemik diyetin ve buna ilave olarak verilen PME'nin tavşanların kalp dokularında oksidan / antioksidan sistem üzerine (çalışılan parametreler açısından) istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı gözlendi. Hiperkolesterolemik diyetin, oksidasyonun yer almadığı mekanizmalarla dokuda bir takım bozulmalara yol açtığı ve diyete PME ilave edilmesinin bu durumu önleyici herhangi bir etkisinin olmadığı değerlendirildi.AbstractThe aim of this study was to investigate the effects of plantago major extract on heart tissue oxidant/antioxidant system in rabbits fed with hypercholesterolemic diet to induce atherosclerosis. Twenty-six male albino New Zealand rabbits were divided into five groups: The first group was assigned as Control group (n=6), the second group as Cholesterol group (n=5) and the remaining three groups as Plantago Major extract (PME) groups (n=5 in each). Saline to the animals in Control group and cholesterol (1 g/kg/day) to the animals in Cholesterol group were administered. In addition to cholesterol (1 g/kg/day), PME was also administered to the animals in three PME groups at the doses of 0,1 (low); 0,5 (medium) and 1,0 (high) g/kg/day. Saline, cholesterol and PME were administered orally for 12 weeks. Nitric oxide synthase (NOS), glutathione peroxidase (GPO), catalase (CAT), superoxide dismutase (SOD), xanthine oxidase (XO) enzyme activities and nitric oxide (NO) and malondialdehyde (MDA) levels were measured in heart tissue samples of the animals. Additionally, histopathological examination of heart tissues in each group was done. As to the heart tissue NOS, GPO, CAT, SOD, XO enzyme activities and NO and MDA levels, there were no statistically significant differences between the groups. In the histopathological examination of heart tissue samples; connective tissue proliferation, hemorrhage and lipid vacuoles between muscle fibers were observed in cholesterol and three PME groups. There were no remarkable differences between cholesterol and PME groups compared to the histological findings. In conclusion oral administration of cholesterol alone and cholesterol plus PME were observed to have (as to the parameters measured in this study) no statistically significant effect on rabbit heart tissue oxidant / antioxidant system. Oral cholesterol administration caused some derangements in rabbit heart tissue which are evaluated to have no relation with oxidative mechanisms. Addition of PME to the diet did not exert any preventive effect against hypercholesterolemia induced derangements in the tissue.