Türk, Belçikalı-Türk ve Belçikalı ergenlerin algıladığı anababa davranışları ve demografik özellikler açısından karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYLİN SALTÜRK

Danışman: TÜLİN ŞENER KILINÇ

Özet:

Bu çalışmada, algılanan anababa davranışları kapsamında ele alınan psikolojikkontrol, duyarlık ve özerklik desteği boyutlarının; Türk, Belçikalı-Türk ve Belçikalıergenler arasında kültürlerarası farklılık ve benzerlikler açısından karşılaştırılmasıamaçlanmıştır. Betimsel model niteliğindeki çalışmanın araştırma grubunu 1082 öğrencioluşturmaktadır. Araştırma grubunun Türkiye örneklemini Ankara ili Çankaya veYenimahalle ilçelerinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 3 farklı ortaöğretimkurumunda öğrenim gören 433 öğrenci oluştururken; Belçika ve Belçikalı-Türkörneklemlerini Belçika’nın Ghent şehri Ledeberg ve Deinze ilçelerinde bulunan 3 farklıortaöğretim kurumunda öğrenim gören 649 öğrenci oluşturmaktadır. 649 öğrencinin218’i Belçikalı-Türk ergenleri kapsamaktadır. Araştırma grubuna “Bağlılık ve BaşarıOdaklı Psikolojik Kontrol Ölçeği”, “Algılanan Anababalık Davranışları Ölçeği” vearaştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” uygulanmıştır. Elde edilenveriler SPSS 22.0 paket programında çözümlenmiştir. Verilerin istatistiksel analizi ttesti,ANOVA, Kruskal-Wallis ve Pearson Çarpım Moment Korelasyon Katsayısıteknikleri kullanılarak yapılmıştır. Bu araştırmada Belçikalı-Türk anababaların, Türk veBelçikalı anababalara kıyasla daha fazla bağlılık ve başarı odaklı psikolojik kontroluyguladığı sonucuna varılmıştır. Psikolojik kontrolün türe özgü ayrımı incelendiğindeTürk ve Belçikalı-Türk ergenlerin daha fazla bağlılık odaklı psikolojik kontrolalgılarken, Belçikalı ergenlerin daha fazla başarı odaklı psikolojik kontrol algıladıklarıgörülmüştür. Bulgular anababa desteği açısından değerlendirildiğinde, duyarlık veözerklik desteğini en fazla algılayanların Türk ergenler olduğu sonucuna varılmıştır.Anababalık davranışlarında cinsiyet etkisi bağlılık ve başarı odaklı psikolojik kontrolboyutunda Türk ve Belçikalı örneklemde erkek ergenler lehine, anababa duyarlık vevözerklik desteği boyutunda ise kızlar lehinedir. Bununla birlikte yaş arttıkça Türkbabaların gösterdiği duyarlığın azaldığı, Belçikalı babaların ise özerklik desteğiuygulamalarının arttığı saptanmıştır. Son olarak Belçikalı babaların eğitim düzeylerineparalel olarak gösterdikleri özerklik desteğinin da arttığı görülmüştür. Araştırmanınsonuçları bu alanda daha önce yapılan araştırmalar göz önünde bulundurularakdeğerlendirilmiş ve gelecek araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.AbstractThis study aimed to compare Turkish, Belgian-Turkish and Belgian adolescentsin regard to their perceptions on parental behaviors. 433 Turkish, 431 Belgian and 218Belgian-Turks adolescents summing up to 1082 were participated. Participants for theresearch were students studying in three different schools from Çankaya andYenimahalle, district located in Ankara, Turkey and students studying in three differentschools from Ledeberg and Deinze, district located in Ghent, Belgium. Participantswere given ‘’Dependency Oriented and Achievement Oriented Psychological ControlScale’’, ‘’Other Parenting Dimensions Scale’’ and a ‘’Personal Information Form’’prepared by researcher. Results were analyzed with SPSS 22.0. The data was analyzedby t-test, ANOVA, Kruskal-Wallis test and Pearson Product-Moment Correlationtechniques. The results indicated that Belgian-Turkish adolescents perceive the highestlevel of dependency and achievement oriented pyschological control. Spesifically,Turkish and Belgian-Turkish adolescents reported more dependency orientedpsychological control, yet Belgian adolescents reported more on achievement orientedpscyhological control. The results also showed that Turkish parents got higher scores onautonomy support and responsiveness behaviors. In addition to this, Belgian andTurkish male adolescents reported higher scores on dependency and achievementoriented psychological control and female adolescents reported more parentalresponsiveness and autonomy support. The results also indicated that the age andpaternal responsiveness are inversely proportional in Turkish sample. Similarly, the ageand paternal autonomy support are directly proportional in Belgian sample. OnlyBelgian sample reported that the educational level has an impact on parental behaviors,which was the higher paternal education level promotes higher paternal autonomyviisupport. The results of this research shows similarities with previous research andfinally suggestions were made for future research.