Bilimsel gerçekçilik bağlamında doğa yasalarına felsefi bir yaklaşım

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖMER FATİH TEKİN

Danışman: ERDAL CENGİZ

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu çalışmada, analitik bilim felsefenin popüler çalışma alanlarından doğa yasaları ve gerçekçilik tartışmaları incelenmiştir. Bu bakımdan, bilim metafiziği temelinde bilimsel gerçekçilik bağlamında doğa yasalarına felsefi bir yaklaşım gerçekleştirilmiştir. Doğa yasaları ile tesadüfi genellemeler arasındaki farktan yola çıkılarak doğa yasalarının sağlam bir temele oturtulması, bilimsel gerçekçi felsefecilerin görüşleri sayesinde sağlanmıştır. Bu bakımdan, tarihsel olarak Hume ile başlayan nedensellik tartışması ile su yüzeyine çıkan doğa yasaları / tesadüfi genellemeler sorunsalı; Humecu gerçekçilik, yatkınlıkçı gerçekçilik ve ilkselci modal yapısal gerçekçilik görüşleri bağlamında incelenmiştir. Bu çalışma, ilkselci modal yapısal gerçekçilik görüşünün bu sorunsalı en iyi şekilde çözdüğünü ve modern fiziğin talep ettiği metafizik zemini –yapı kavramı ve bunun en önemli özelliği olarak doğa yasaları – sağladığını iddia etmektedir.