Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İBRAHİM ONUR BAYSAL
Danışman: DEVRİM GÜNGÖR
Özet:ÖZET Sermaye piyasaları temel olarak küçük tasarrufların bir araya gelerek sermaye sahibi müteşebbislere (ki bunlar günümüzde şirketlerdir) aktarılmasını, büyük yatırımlara ve ekonomik hayata katılımının sağlanmasını amaçlar. Tabiî ki bu küçük tasarruflar karşılıksız olarak şirketlere aktarılmaz. Karşılık olarak bir menfaat temin edilir ki bu menfaat de faiz, kâr payı gibi çeşitli şekillerde olabilir. Bu aktarım büyük oranda borsa dediğimiz teşkilatlanmış piyasalarda menkul kıymet vasfına sahip çeşitli sermaye piyasası araçları vasıtası ile olur. Borsada karşılaşan fon arzeden (yani küçük tasarruf sahipleri) ve fon talep edenler (yani şirketler) bu anılan araçlar sayesinde fon transferini gerçekleştirirler. Fon arzedenler, fon talep edenlerin ihraç ettiği sermaye piyasası araçlarını satın alarak fon talep edenlere fon sağlarlar. Kabul edileceği gibi özel kesimin normal ölçekte yatırımlar yanında kamunun yararına olan büyük ölçekli yatırımlar yapabilmesi için sermaye birikiminin sağlanması önemlidir. Sermaye piyasasının sağladığı bu aktarım mekanizması da buna hizmet etmektedir. Ayrıca bunun yanında büyük yatırımlara tasarruf sahibi halkın da katılması sağlanarak sermaye de tabana yayılmaktadır. Sermaye piyasalarının sağlıklı işleyebilmesi için her şeyden önce fon arzedenlerin bu mekanizmaya olan güveni sağlanmalıdır ki tasarruf sahipleri bilgileri dışındaki bir sebepten dolayı tasarruflarını kaybetme riski taşımasınlar ve güven içinde bu mekanizmaya katılmaya gönüllü olsunlar. Tezimizin konusunu oluşturan manipülasyon suçu da bu güveni sağlayabilme amacı ile suç olarak düzenlenmiştir. Manipülasyon suçu fon aktarımını sağlayan sermaye piyasası araçlarının fiyatıyla ilgili bir suçtur. Piyasa kuralları çerçevesinde fiyat piyasada arz ve talebin karşılaşması ile oluşur. Dışarıdan bir etki olmamalı, fiyat piyasa tarafından VI belirlenmeli yani piyasa kuralları çerçevesinde kendiliğinden oluşmalıdır. Ancak bu şekilde fiyatın kendiliğinden oluştuğu piyasada yatırımcı bu fiyatı etkileyebilecek bilgileri ve ihraççı şirketlerin durumunu değerlendirerek güvenle yatırım yapabilir. İşte bu noktada manipülasyon suçunun önemi ortaya çıkmaktadır. Çünkü bu suç piyasada fiyatın oluşumuna yapılacak dış etkileri bertaraf etmeyi ve fiyat oluşumunu doğal seyrinde tutmayı amaçlamaktadır. Yukarıda anılan sebeplerle sermaye piyasalarının etkin bir şekilde işlemesi, toplum yararına olan yatırımları finanse edebilmesi kapasitesi bakımından millî ekonomi için önemlidir. Bunun yanında fonu arzedenler toplumun bireyleri olan küçük tasarruf sahipleri yani yatırımcılar olduğundan sermaye piyasalarının sağlıklı işlemesinde yatırımcıların mâli menfaatleri de söz konusudur. Ayrıca bu piyasalar aracılığı ile finansman ihtiyacını gideren fon talep edenlerin de, sermaye piyasasının güven içinde işlemesinde menfaati vardır. ABSTRACT Capital markets aimed to transfer the minor savings into big investments and make them participate in economic life by gathering them together. Nowadays, the minor savings are gathered in companies for investments. Of course these savings are not transferred unreturned. Return could be a benefit like interest, dividend, etc. This transfer occurs mostly in stock exchange (bourse) by the means of capital market instruments which have security character. Fund supplier (the owners of the minor savings, investor) and fund demandant (companies) meets in bourse and make the transfer by buying and selling the securities. Fund suppliers furnishes the fund that demanded by the fund demanders by buying the securities which issued by the fund demanders. Furnishing of capital accumulation is important to make big scale investments made by private investors which are beneficial for public interest. The transfer mechanism provided by capital markets, serves this accumulation. Besides, by providing the participation of people (the owners of minor savings) in the big scale investments, the capital is deploying in community. Fund suppliers trust must be provided for the well performing of the capital markets. In this medium of trust, the fund supplier will be aware of the risks and act according to that risks and will enter this mechanism willingly and with confidence. Manipulation which is the subject of our dissertation is designed as a crime with the aim of providing this confidence. Manipulation is concerned with the price of the capital market instruments. Price occurs in the market in respect of market rules by the meeting of the supply and demand. There mustn’t be an external effect, price must be determined by the market, and in other words price must occur naturally in accordance with market rules. Only in this kind of market, investors can assesses the information and risks which can affect the price and make investment with confidence. At this point the importance of the manipulation appears. Because of this, designing manipulation as a crime aims to eliminate the external effects which can affect the price formation process and keep the process in its natural motion. Because of the causes mentioned above, efficiency of capital markets are important for the national economy as it is financing the investments which are beneficial for public interest. Furthermore as the fund suppliers are investors and they are the owners of the minor savings who are the individuals of the society, in the well performing of the capital markets, interest of the investors exists. Also the fund demandants interest exists in the well performing of the capital markets because with the help of the capital markets the fund demandants greets the need of financing needs.