Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KEMAL ER
Danışman: HAYRİYE ERBAŞ
Özet:Bilindiği gibi, bugünün dünyasında, sosyal, ekonomik, siyasal, kültürel tüm yapılar kapitalizmin mantığına göre şekillendirilmiş bulunmaktadır. Ancak, bu tezde de incelendiği gibi, söz konusu sermaye sistemi mantığının çalışanlara, topluma, doğaya son derece duyarsızca yaklaştığı anlaşılmaktadır. Bu duyarsızlık o kadar ileri gitmektedir ki, insanların bilinçlerindeki doğru, yanlış kavramları dahi etki altına alınmakta, insanlar kendi doğrularıyla hareket edemeyen kalabalıklara dönüştürülmektedir. Her gün haber kaynaklarından ve uzmanların araştırmalarından elde edilen bilgiler, (tezde de incelendiği gibi) sorunların giderek artığının bir göstergesidir. Açık olarak görüldüğü gibi, içinde yaşanılan dünya, doğasıyla ve insanıyla sorumsuzca tehlikeye atılmaktadır. Tezde TKY sistemine gelinen süreci açıklamak için tartışılan, kapitalizmin krizleri sonucu geliştirilen, fordist, post-fordist üretim ilişkileri de, sermaye sistemi için geçici çareler bulmasına rağmen, anlatılan sorunlara çözüm getirememektedir. Aynı bağlamda TKY sistemi, uygulandığı her alanda, farklı bir bakış açısı getirdiği iddiasında bulunmaktadır. Ancak, üzerinde durduğu temel, kontrol edilemeyen kapitalist süreçteki esnek üretimler olduğundan çelişiktir. Burada sorgulanan konu da, söz konusu çelişkiye odaklanmaktadır. Bu tezde, yukarıda anlatılan mantıkla çerçevelenmiş olan TKY, teori ve uygulamadaki durumuyla incelenmektedir. Araştırılan konu, sorunu sosyolojik yaklaşımla, çalışanlar açısından tartıştığından, emeğin üretim bölüşüm tarihini de dikkate almak gerekmiştir. O nedenle konuya insanların ilkel koşullardaki yaşantısından başlanmış, zamanımıza kadar gelen süreç değerlendirmeye alınmıştır. Bu süreçte ise, üretimin örgütlenişinin tarihsel gelişimi toplum düzleminde ve örgüt düzleminde olmak üzere; sanayileşme öncesi, sanayileşme sonrası (sanayi devrimi sonrası) olarak incelenmiş, daha sonra TKY' ne ilişkin yaklaşımlara yer verilmiştir. Yine konuyla bağlantılı olarak, fordizm, post-fordizm, azgelişme, küreselleşme, post-modernizm, yabancılaşma kavramları da, kuramsal açıdan tartışılmıştır. Tezin sonraki bölümünde, alan araştırmasının yöntemi hakkında bilgi verilmektedir. Daha sonraki bulgular ile ilgili bölümde ise, elektronik sanayiinde beş işletmede uygulanmış olan gözlem, görüşme ve anket tekniklerinin analizi yapılmaktadır. Aynı bölümün genel değerlendirme kısmında da, elde edilen veriler çalışmanın hipotezleriyle test edilmektedir. Yine burada çıkan sonuçlar başka araştırmalardan elde edilen bilgilerle karşılaştırılmaktadır. Sonuç bölümünde ise, tezin kuramsal kavramsal çerçevesi dahilinde yapılan incelemelerle, alan araştırması bulguları birlikte karşılaştırılarak, öneriler getirilmektedir.