Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İzmir Bakırçay Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Dil ve Konuşma Terapisi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CANSU YILDIRIM
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Seren Düzenli Öztürk
Eş Danışman: İpek Pınar Uzun
Özet:
Emosyonel prozodi iletişimde mutluluk, üzüntü, korku, öfke gibi duygu türlerinin konuşmacının ses tonuna yansımış biçimidir. Emosyonel prozodiyi doğru algılama, yorumlama ve ifade etme başarılı iletişim ve sosyal etkileşimin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu çalışma sağlıklı yaşlanmada emosyonel prozodi algısının değerlendirilmesi; yaş, cinsiyet, dil ve nörobilişsel kapasite gibi değişkenlerin emosyonel prozodi tanıma becerisini yordama etkilerinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Çalışmaya 18-75 yaş arasında 69 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılar 18-35 yaş arası genç grup (n= 26), 36-55 yaş arası orta yaş grup (n= 24), 56-75 yaş arası yaşlı grup (n= 19) olacak şekilde gruplandırılmıştır. Katılımcılara Algısal Emosyonel Prozodi Testi, Motor Tepki Süresi Testi, nöropsikolojik test bataryaları uygulanmıştır. Çalışma kapsamında doğal, mutlu, kızgın, sürpriz, panik duyguları kelimemsilerden (pseudoword) oluşan tümce uyaranları ile değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda genel, kızgın, panik, doğal, mutlu duygularını tanıma başarısında yaşlı grubun daha kötü performans gösterdiği görülmüştür. Sürpriz duygusunu tanıma başarısında yaşa bağlı farklılık saptanmamıştır. Cinsiyet değişkeni açısından incelendiğinde genel, kızgın, panik, mutlu duygularını tanımada kadınların daha başarılı olduğu görülmüştür. Sürpriz, doğal duygularını tanıma başarısında cinsiyet etkisi gözlenmemiştir. Emosyonel tepki süresi regresyon modelinde yaş ve motor tepki süresi testi tepki süresinin anlamlı yordacılar olduğu görülmüştür. Emosyonları genel tanıma başarısı için oluşturulan regresyon modelinde de yaş, dil, dikkat ve cinsiyet değişkenlerinin anlamlı etkisi olduğu saptanmıştır.