Çok yıllık çim (Lolıum perenne l.)çeşitlerinin Ankara koşullarında tarımsal özelliklerinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜMEYRA GÜNEYLİOĞLU

Danışman: CAFER SIRRI SEVİMAY

Özet:

Bu araştırma çok yıllık çim (Lolium perenne L.) çeşitlerinin Ankara koşullarında tarımsal özelliklerini değerlendirmek amacı ile, 2004 yılında Çim Teknik Tohumculuk firmasının deneme tarlalarında yürütülmüştür. Materyal olarak kullanılan dört farklı çok yıllık dört çim çeşiti 17 Ekim 2004 tarihinde ekilmiştir. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada; çıkış hızı, kaplama hızı, kışa dayanıklılık, kaplama derecesi, yaprak dokusu, yaprak rengi, yenilenme gücü, kardeş sayısı, genel görünüm, yabancı ot oranı ve seyrekleşme derecesi üzerinde durulmuştur. Materyal olarak ele alınan çim çeşitlerinden elde edilen çıkış hızı ve kaplama hızına ait veriler istatistiki olarak, tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA) yöntemi ile karşılaştırılmıştır. Kışa dayanıklılık, kaplama derecesi, yaprak dokusu, yenilenme gücü, kardeş sayısı, yabancı ot oranı ve seyrekleşme derecesine ait verilerin değerlendirilmesinde Kruskal-Wallis yöntemi seçilmiştir. Ayrıca yaprak rengi ve genel görünüme ait veriler için her bir çeşitte mevsimlerin karşılaştırılmasında Friedman ve her mevsimde çeşitlerin karşılaştırılmasında Kruskal-Wallis yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilere göre, çıkış hızı bakımından çeşitler 12-13 gün arasında çıkış göstermiştir. Kaplama hızları bakımından ekimden 50 gün sonra parsellerin %75’ nin tamamen bitki ile kaplandığı gözlenmiştir. Kışa dayanıklılık bakımından Sakini ve Score çeşitleri iyi, Delaware ve Juventus’un daha iyi derecede olduğu gözlenmiştir. Kaplama derecesi bakımından Delaware diğerlerinden farklı olup %80-100 arası kaplama göstermiştir. Yaprak dokusu bakımından Sakini, Score çeşitlerinde yaprak genişlikleri 2-3 mm, Juventus ve Delaware çeşitlerinde yaprak genişlikleri 1- 2 mm olarak tespit edilmiştir. Yaprak rengi bakımından çeşitler arasında yeşil ve koyu yeşil bir renk gözlenmiş, Delaware diğer çeşitlere göre daha elverişli bir tablo çizmiştir. Yenilenme gücü bakımından Sakini ve Score çeşitleri parsellerinde orta büyüme gözlenmiş, Juventus ve Delaware çeşitleri parsellerinde çok yavaş büyüme gözlenmiştir. Kardeş sayısı bakımından tüm çeşitlerin parsellerinde çok sık bir örtü gözlemlenmiştir. Genel görünüm bakımından tüm çeşitler arasında çeşitlerin ve mevsimlerin karşılaştırılmasında Delaware çeşidi çok iyi bir görünüm göstermiştir. Yabancı ot tüm çeşitlerin parsellerinde de gözlemlenmemiştir. Seyrekleşme derecesi bakımından tüm çeşitlerin parsellerinde çok sık bir örtü gözlemlenmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre Ankara koşullarında bu dört çim çeşidinin de çok iyi bir örtü sunacağı, ancak Delaware çeşidinin diğer çeşitlere oranla daha iyi bir gelişim göstereceği belirlenmiştir.