Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BURCU ZEYBEK
Danışman: ERDOĞAN TEKİN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu yüksek lisans tez çalışmasında; Orta Sakarya Bölgesi doğusundaki Sazak, Biçer, Üçbaş, Ahırözü, Gençali, Ömerler, Köseler, Kıranharmanı, Beylikköprü, Sazılar, Gordion ve İlören köyleri arasında kalan alan içerisindeki Pliyosen yaşlı Porsuk formasyonuna ait yaygın ve oldukça kalın evaporit oluşumlarının, eser element ve izotop jeokimyası çalışmalarıyla kökeninin aydınlatılması ve bölgenin paleocoğrafyasının ortaya konulması amaçlanmıştır. Bunun için öncelikle yoğun arazi ve petrografik çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Bunu takiben Pliyosen yaşlı Porsuk formasyonundan seçilen farklı tipteki özel 31 adet jips-anhidrit, kireçtaşı ve dolomit örneğinin jeokimyasal karakterlerinin aydınlatılabilmesi için esas oksit, eser element ve nadir toprak elementi analizleri yapılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda eser element değerlerinin, evaporitik playa göl çökelme ortamı jeokimyası değerlerine göre beklenenden yüksek oranlarda çıktığı saptanmıştır. Bu anomalinin, evaporitleşme sırasında göl suyunun kimyasının zaman zaman Miyo-Pliyosen volkanizmasının ürünü hidrotermal çözeltiler, zemin-tatlı su girişleri, klimatolojik şartlar ve indirgeyici ortam koşullarının denetimi ile son derece değişkenlikler göstermesinden kaynaklandığı ortaya konmuştur. Bölgedeki evaporit istifinin kökeninin açıklığa kavuşturulabilmesi için ise 34S, 18O ile 13C iz analizi çalışmaları yapılmış ve elde edilen değerler diğer jeokimyasal bulgularla beraber değerlendirilmiştir. Sonuç olarak çalışma alanındaki evaporitlerin; paleo iklimsel koşulların, dönemsel karasal volkanizma ile tektonizmanın ve farklı litolojilere sahip depolanma sistemlerinin etkin olarak geliştiği playa gölü kompleksinde çökeldiği belirlenmiştir.