El yazı incelemelerinde bağlantılı ve düz yazıların bireysel farklılıklarının araştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: M. MUSTAFA YARDIMCI

Danışman: GÜROL CANTÜRK

Özet:

Ülkemizde el yazı incelemelerinde fazla kaynak bulunmaması, el yazı incelemelerinin subjektif bir inceleme metodu olması ve bu konu üzerinde ulusal alanda yapılan çalışmaların az sayıda olması sebebiyle, el yazı incelemelerinde bağlantılı ve düz olarak yazılan el yazılarında karşılaştırma kriterleri yönünden bireysel farklılıkların araştırılması büyük önem arz etmektedir. Çalışmanın amacı; bağlantılı ve düz el yazılarında kaligrafik özellik gösteren harfler ile bu yazıların mukayesesinde kullanılacak karşılaştırma kriterlerin belirlenmesi, bağlantılı ve düz el yazılarının karşılaştırılmasında kullanılan karşılaştırma kriterlerindeki bireysel farklılıkların belirlenmesi ve çalışmadan elde edilen istatistiksel verilerle bu konuda bir rehber oluşturmaktır. Çalışma için uygun el yazısı örnekleri elde etmek maksadıyla, Türk alfabesindeki tüm harf karakterlerini ihtiva edecek şekilde 168 kelimeden ve yaklaşık 1100 küçük harf karakterinden ve 14 satırdan oluşan bir metin 200 kişilik bir denek grubuna yazdırılmıştır. Elde edilen yazılardan incelemeye elverişli 73 erkek ve 27 kadın birey tarafından yazılan toplam 100 kişiye ait 200 adet el yazısından elde edilen sonuçlar SPSS 18 istatistik programı ile değerlendirmeye alınmıştır. Sonuç olarak, bağlantılı el yazısının düz el yazısına göre kâğıt üzerinde daha çok yayılarak yazıldığı, bağlantılı el yazısında dik ve sola yatık şeklinin, düz el yazısında ise daha çok dik yazı şeklinin kullanıldığı ve bu anlamda yazılar arasında bireysel farklılık bulunduğu tespit edilmiştir. Yazılar arasında 'ş' ve 'ç' harflerin sedil işaretlerinin konumu ile 'i, ü, ö, j' harflerinin noktalama işaretlerinin yapılışları yönünden yazılar arasında bireysel farklılık bulunduğu tespit edilmiştir. Düz el yazısında ''g, a, k, d, b, f, u'' harflerin en fazla farklı şekilde yapılan harfler olduğu, aynı harfler bağlantılı el yazısında incelendiğinde ''k, d, b'' harflerinin en fazla farklı şekilde yapılan harfler olduğu ve bu anlamda yazılar arasında kaligrafik özellik gösteren harfler yönünden bireysel farklılık bulunduğu saptanmıştır. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda; bağlantılı ve düz el yazıların incelemesinde hangi kriterlerin öncelikle kullanılması gerektiği ve yazılar arasında hangi kriterlerin farklılık gösterdiği tespit edilmiş ve mevcut olmayan standartların oluşumunda yararlı olacak kriterler ortaya konulmaya çalışılmıştır. AbstractIn our country, it is of great importance to investigate individual differences in terms of comparison criteria on cursive and manuscript handwritings since there are not many references concerning handwriting examinations, handwriting examination is a subjective method of analysis, and there are a small number of studies on this subject at national level. The aim of this study is to detect the letters that show calligraphic features on cursive and manuscript handwritings with comparison criteria upon those handwritings, to determine the individual differences in the comparison of cursive and manuscript handwritings and to create the guidance on this issue with statistical data obtained from the study. In order to achieve suitable handwriting samples for this study, the text which contains all of the Turkish alphabet letters, 168 letters and nearly 1100 words and 14 lines of text, were written by a subject group of 200 people. 200 handwritings available for study written by 100 people were obtained from 73 male and 27 female subjects and these handwritings were evaluated using SPSS 18 statistical software. As a result, the written text spreads more than the spread of manuscript handwriting on the paper and left-slant upright handwriting and upright handwriting are used in cursive handwritings but in manuscript handwritings upright handwriting is used more frequently and it has been determined that there are individual differences between handwritings in this sense. In terms of the position of bottom shape of the letters 'ş'and 'ç' and the construction of the punctuation marks of the letters "i, ü, ö, j", it has been detected that there are individual differences between handwritings. In manuscript handwriting, "g, a, f, d, b, f, u" letters are constructed mostly in different ways, once the same letters are examined in cursive handwriting, ''k, d, b'' letters are made up most differently and it has been detected that there are individual differences in terms of letters that show calligraphic features in this sense. In accordance with the results obtained in this study; it has been determined which criteria should be used in cursive and manuscript handwriting examination and which criteria show difference between those handwritings and it has been tried to create useful criteria in the formation of non-existing standards.