Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HASAN DENİZ AKBORA
Danışman: SANİYE CEVHER ÖZEREN
Özet:Kuzey Kıbrıs denizlerinde ilk kez 2000'li yılların başında tespit edilen Lagocephalus sceleratus (Gmelin 1789), kısa bir sürede ekosisteme uyum göstererek baskın türler arasına girmiştir. Ekosistem içerisindeki dengeleri değiştirmesinin yanı sıra geleneksel yöntemlerle yapılan kıyı balıkçılığını; etinin zehirli olması, balıkçılık av, araç ve gereçlerine verdiği zarar ile olumsuz etkilemiştir. Kuzey Kıbrıs denizlerinde balıkçılar tarafından avlanan L. sceleratus balığının mevsimlik olarak deri, kas, bağırsak, gonadlar ve karaciğer gibi çeşitli dokularındaki tetrodotoksin seviyeleri, TTX ELISA Test Kit kullanılarak, İndirekt Yarışmalı Enzim Bağlı İmmünoassay Yöntemi ve standart eğri yardımı ile belirlenmiştir. Tetrodotoksin seviyeleri mevsimlere göre dokular arasında farklılıklar göstermekle birlikte, yaz mevsimi haricinde gonadın en zehirli doku olduğu tespit edilmiştir. Bütün mevsimler dikkate alındığında en zehirli 3 doku sırasıyla; Gonad (0,22 µg/g), karaciğer (0,19 µg/g) ve bağırsak (0,18 µg/g) olarak belirlenmiştir. Bu çalışmada tetrodotoksin seviyeleri, Akdeniz'deki diğer çalışmalarda örneklenen balon balıklarında belirlenen tetrodotoksin seviyelerinden farklı bulunmuştur. Kıbrıs Adası'nın Kızıl Deniz kökenli Tetrodotoksin vektörlerinden doğrudan etkilenen ana karadan, derin deniz bariyeri ile izole olmasının, bu farkın nedeni olabileceği düşünülmektedir. Lagocephalus sceleratus (Gmelin 1789), first seen in the seas of Northern Cyprus in early 2000s. After a short period of time they adopted to the ecosystem and become one of the dominant species. In addition to changing the balance within the ecosystem; coastal fishing activities using traditional methods are also adversely affected primarily due to inedibility with toxic flesh and due to damage caused to tools and equipment used in fishing. In this study; while attempting to understand the tetrodotoxin levels in various tissues of L. sceleratus caught in the seas of Northern Cyprus at different seasons; the research identified the tetrodotoxin levels in skin, muscle, intestine, gonads and liver using TTX ELISA Test Kit with Indirect Competitive Enzyme-Labelled Immunoassay Method and standard curve in species caught by fishermen. The levels of tetrodotoxin vary among tissues in different seasons. Gonads have become the most toxic tissue other than the summer season. When all seasons are taken into consideration, the three most toxic tissues are determined as: Gonads (0,22 µg/g), liver (0,19 µg/g) and intestine (0,18 µg/g). In this study; tetrodotoxin levels were found differ from the levels of tetrodotoxin in L. sceleratus which are researched in other studies in the Mediterranean. The lack of direct terrestrial linkage of the island of Cyprus from the main land which is directly affected by the Red Sea; and deep sea barriers, may inhibit the passage of tetrodotoxin vectors. This could be the reason of the difference in toxicity.