Arıtma tesisi çamurunun tarımsal amaçlı kullanımında AB-Türkiye politikalarının karşılaştırılması


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Kemal YAMAN

Danışman: EMİNE OLHAN

Özet:

Bu araştırmada; AB, üye ülkeler ve Türkiye’nin arıtma çamuru konusundaki yasal düzenlemelerin karşılaştırmalı olarak incelenmesi, arıtma çamuru kullanımının buğday ve arpa üretiminde verimlilik, değişen masraflar, sabit masraflar, GSÜD, brüt kar ve net kara olan etkisinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Bunun için, Ankara ili Sincan ilçesindeki arıtma tesisinden çıkan arıtma çamurunu kullanan 39, kullanmayan 42 tarım işletmesinde anket uygulanmıştır. Arıtma çamurunda izin verilen ağır metal sınır değerleri açısından Hollanda en düşük değerleri benimsediğinden en korumacı, Türkiye ise tüm ağır metaller için AB üst limitlerini benimsediğinden en az korumacı ülke olmuştur. Gruplar arasındaki buğday üretiminde verim farklılığı %5 düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş, arpa üretiminde ise gruplar arasındaki ürün verimleri farklılığı %10 düzeyinde anlamlı bulunmamıştır. Çamur kullanımından kaynaklanan kazanç ise dekara 21,43 TL olmuştur. Bu araştırmada çamur kullanımının çevreye ve ekosisteme verdiği zararlar göz önüne alınmadığından, sadece bir hasat dönemi için hesaplanan bu kazancın hiçbir önemi yoktur. Çünkü çeşitli araştırma sonuçları orta ve uzun vadede sadece toprak kalitesindeki azalmanın bedelini dekara 250-2500€ (500-5000 TL) olduğunu göstermektedir. Çamur kullanımının insan, hayvan ve bitki sağlığına verdiği zararlar ise hesaplanamamaktadır. Yapılan araştırmalar, arıtma çamurunun ilk yıllarda verim artışı sağlamasına karşın sonraki yıllarda organik maddelerin parçalanması ile serbest hale gelen bazı toksik elementlerin bitki ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkisinin olacağını göstermektedir.