Marmara bölgesi ıslah zonunda (200-600 m), üstün kızılçam (Pinus brutia Ten.) ailelerinin, bazı odun özelliklerinin ıslah değerlerinin tahmin edilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KUBİLAY ÖZYALÇIN

Danışman: İRFAN KANDEMİR

Özet:

Marmara Bölgesi Pinus brutia döl denemelerinin sekizinci yaşa ait boy analizi sonuçlarına göre en iyi gelişme gösteren 60 aile ve 4 kontrol, bu çalışmanın materyalini oluşturmaktadır. Bu ailelerin ve kontrollerin 12 yaşındaki ~1100 bireyinde, 22 adedi anatomik olmak üzere toplam 26 karakter için bazı genetik parametreler hesaplanmıştır. Genetik parametre ve ıslah değerleri tahmin edilen yirmi karakter için aile ortalamaları kalıtım dereceleri (h2f = 0 - 0,66) arasında değişiklik göstermektedir. Odun anatomik verileri, denemelerin bütünü ile karşılaştırıldığında göreli olarak oldukça az sayıdaki bireyden elde edilmiştir. Buna karşın kalıtım derecesi en yüksek tahmin edilen ilk iki karakterin anatomik karakter olması oldukça dikkat çekici bulunmaktadır. Bu çalışmanın bulgularına göre kızılçamda büyüme hızı ile hacim ağırlık değeri arasında anlamlı bir korelasyon bulunmamaktadır. Hem hacim ağırlık karakteri hem de büyüme karakterleri bakımından yüksek ıslah değerlerine sahip aileler tespit edilmiştir. Ortalama lümen genişliği (OLG) karakteri ile onikinci yaş boy karakteri arasında negatif yönlü %92 düzeyinde genetik korelasyon bulunmaktadır. Odun kalitesini önemli düzeyde etkileyen hacim ağırlık, ilkbahar odunu traheid genişliği ve traheid boyu karakterleri, seleksiyon potansiyelleriyle de ön plana çıkmışlardır. According to the analysis result of eight-year-old data of Pinus brutia progeny tests in the Marmara Region, the best growing 60 families and 4 controls constitute the material of this study. Some genetic parameters were calculated for a total of 26 characters, 22 of which were anatomical, in the 12-year-old ~ 1100 individuals of these families and controls. For the twenty characters for which genetic parameters and breeding values are estimated, family averages heritabilities vary between (h2f = 0 - 0.66). Wood anatomical data have been obtained from a relatively small number of individuals compared to the overall tests. On the other hand, it is quite remarkable that the first two characters whose heritabilities are the highest predicted are anatomic characters. According to the findings of this study, there is no significant correlation between growth and volume weight value in Turkish red pine. Families with high breeding values have been identified in terms of both volume-weight character and growth characteristics. There is a negative 92% genetic correlation between the mean lumen width (OLG) character and the twelve-year-old height character. Volume weight, spring wood traheid width and traheid length characters which significantly affect wood quality have come to the fore with their selection potential.