Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HİLAL KOÇ
Danışman: HASAN AYRANCI
Özet:Ülkemizde, yakın bir zamanda elektrik enerjisi piyasasında dikey bütünleşik yapıda ayrışmaya gidilmiştir. Ayrışma sonucunda oluşan yapıda, sözleşmeye konu faaliyetin niteliğine göre farklı sözleşme türleri ortaya çıkmıştır. Bu sözleşmelerden biri de elektrik tedarik sözleşmeleridir. Doktrinde elektrik tedarik sözleşmesi kavramı, hem tüketici ile tedarikçi arasındaki sözleşmeleri hem de toptan satış sözleşmelerini kapsayacak şekilde kullanılmaktadır. Oysa bu sözleşmelerin kapsam ve içeriği birbirinden oldukça farklıdır. Hatta toptan satış sözleşmeleri kendi içerisinde dahi farklı sözleşmeler barındırmaktadır. Toptan satış sözleşmeleri; organize piyasa işlemleriyle, ikili anlaşmalarla veya tezgâh üstü piyasa işlemleriyle gerçekleştirilebilir. Tezgâh üstü piyasalarda gerçekleştirilen işlemlerin de ülkemizde ikili anlaşmalar kapsamında değerlendirildiği görülmektedir. Toptan satış sözleşmelerinin büyük bir kısmı ikili anlaşmalar vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir. İkili anlaşmalarla tedarik edilen elektrik enerjisinin, piyasa katılımcısının yükümlülüklerini karşılamada yetersiz kalması halinde ise bu anlaşmaları tamamlayıcı nitelikte olan gün öncesi piyasası ve gün içi piyasası devreye girmektedir. Bir diğer toptan satış piyasası kısa bir süre önce oluşturulan vadeli elektrik piyasasıdır. Vadeli elektrik piyasasının hukuki alt yapısı oluşturulmuş olmakla birlikte, teknik alt yapıya ilişkin hususlar henüz tamamlanamadığından mevcut durumda işlem gerçekleştirilememektedir. Piyasanın 2021 yılında faaliyetlerine başlaması beklenilmektedir. Toptan satış sözleşmeleri, sui generis sözleşmelerdir. Kanun koyucunun “toptan satış sözleşmesi” ifadesini kullanması sözleşmenin niteliğini değiştirmemektedir. Bu nedenle satış sözleşmesine ilişkin hükümler niteliğine uygun düştüğü ölçüde toptan satış sözleşmelerinde uygulama alanı bulacaktır. Elektrik enerjisinin niteliği ve elektrik tedariknin klasik mal tesliminden ayrılması, toptan satış sözleşmelerinde satış sözleşmelerine ilişkin ayıp, bedelin belirlenmesi, temerrüt gibi hükümlerin uygulamasını farklılaştırmaktadır. Bu hükümlerin uygulanması ayrıca toptan satışın gerçekleştirildiği piyasa işleminde göre de değişkenlik göstermektedir.