Zerdüştîlikte melek inancı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ADNAN GÜNEŞ

Danışman: MEHMET KATAR

Özet:

Bu çalışma, Zerdüştîlikte melek inancını inceleme konusu etmektedir. Amacımız Zerdüştîlikte diğer dinlerdeki melek anlayışına benzer, tanrısal iradeyi yerine getiren ve Tanrı ile insan arasında aracılık yaptığına inanılan manevi varlıkların olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla tezimizde Zerdüştîlikte Tanrı Ahura Mazda tarafından yaratılan ve Yahudilik, Hıristiyanlık, İslam gibi dinlerdeki meleklere benzer özellikleri olan Ameşa Spentalar, İzedler (Yazatalar), Fravaşiler adlı manevi varlıkları inceleme konusu yaptık. Yaptığımız bu araştırmada Zerdüştîlikte yukarıda adları zikredilen varlıkların Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam gibi dinlerdeki meleklere tekabül eden varlıklar olduğunu ve bunların kendi aralarında çeşitli gruplara ayrıldığını tespit ettik. Bu kapsamda Zerdüşt döneminden itibaren kaynaklarda zikredilen Ameşa Spentaların üst düzey melekler grubunu oluşturduğu ve bu dinin en önemli melek grubunu teşkil ettiği sonucuna vardık. İkinci bölümde ele aldığımız İzedler ve Fravaşilerin ise Ameşa Spentalara kıyasla ikincil ve üçüncül melek grubunu teşkil ettiğini tespit ettik. Bu çerçevede bunların Ameşa Spentalara temel işlerinde yardımcı oldukları ve insanları iyiye yönlendirerek kötülüklerden korudukları sonucuna vardık. Sonuç itibariyle yaptığımız bu çalışmada, Zerdüştîlikte melek inancının bulunduğunu ve bu meleklerin Ameşa Spentalar, İzedler ve Fravaşiler gibi farklı gruplara ayrıldığını ve bunların Tanrı Ahura Mazda adına çeşitli işleri yerine getirdiklerini tespit ettik. The subject of this thesis is the belief of angel in Zoroastrianism. The main aim of this study is to investigate that whether there are spiritual beings in Zoroastrianism that are similar to the concept of angel in other religions that is to say fulfill divine will and function as intermediaries between God and humanity. For this purpose, the spiritual beings, Amesha Spentas, Yazathas and Fravashis, which were created by God Ahura Mazda and have similar characteristics of angel in religions such as Judaism, Christianity and Islam, were examined in this thesis. In this study, it has been determined that these aforementioned entities correspond to angel in religions such as Judaism, Christianity and Islam and they can be divided into various groups. In this context, it has been deduced that Amesha Spentas, which are mentioned since the time of Zoroastrian, are first tier angels and they constitute most crucial group of angel. In the second chapter of this study, it has been determined that Yazatas and Fravashis constitute the secondary and tertiary group of angel. In the light of this, it has been concluded that they guard people from evil by guiding them to the good and they assist Amesha Spentas in regard to their main works about human beings, universe and afterlife.