Çin edebiyatında Türk imgesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YİNGYUAN GONG

Danışman: NURULLAH ÇETİN

Özet:

Tang Hanedanlığı döneminde Çin'in kuzey ücra bölgesinde yerleşen güçlü Göktürk milleti, eski Çin tarihini derin bir şekilde etkilemiştir. Başta savaşlar ve çetin doğal koşullar olmak üzere değişik sebeplerle yer değiştiren Göktürkler uzun bir zaman içinde diğer çevre boylar ve devletlerle kaynaşıp birleşmişti. Çin'in tarihi eserlerinde ücra bölgelerde Han milletine mensup olmayan milletlere genel olarak ?Hu? adı verilir. Böylelikle Göktürkler de bu Hu grubunun en önemli temsilcisi olmuştu. Bu tez çalışmasının amacı, M.S. 6. yüzyılın ortasından M.S. 9. yüzyılın sonuna kadar Çin'in kuzey ücra bölgesi, başka bir deyişle XiYu Bölgesi'nde Göktürklerin nüfusunun çoğunluğuna sahip olduğu Hu grubunun Tang Hanedanlığı edebiyatındaki imgesini şiir ve roman dahil olmak üzere değişik edebî eserlerden ortaya koymaktır. Karşılaştırmalı Edebiyattaki İmgeler (Fransızca: Imagologie) olarak adlandırılan yeni edebiyat alanı bir devletin edebî eserlerinin başka bir devlet hakkında neler yazdığı üzerine araştırmalarla ilgilidir. İmge araştırmalarının öncü isimleri arasında sayılan Fransız bilgin Daniel-Henri Pageau'ya göre, her imge bir yerde bir ?ben? ya da ?burası? ile bir ?öteki? ya da ?orası? ilişkisinden doğmaktadır. İmge, karmaşık düşüncelerin, duyguların, anıların v.b. belli bir ideolojik bütünleşme sonucunda ortaya çıkardığı bir sonuçtur. Ona göre, tarihsel dönem ve zamanın egemen görüşleri bu imgelerin oluşmasında önemli bir rol oynarlar. İmgelerin incelenmesinden, yazarın bilinçli ya da bilinçsiz toplum içinde yaygın olan kimi genel düşünceleri hangi derecede izlediği görülebilir. Bu tez çalışmasında karşılaştırmalı edebiyattaki imge hakkında araştırılmış olan temel bilgilere dayanılarak edebî, tarihî, toplumsal da dahil olmak üzere çeşitli açılardan edebî anahtar sözcükler aracılığıyla Tang Hanedanlığı dönemindeki şiir ve roman türlerinde Göktürklerin içinde bulunduğu Hu grubunun imgesi canlandırılmaktadır. Bu tez çalışması aşağıdaki üç ana bölümden oluşmaktadır:1. Tang Hanedanlığı'nda Çin edebiyatının doruğa ulaşmasının nedenleri açıklanmaktadır. Göktürk Kağanlıkları'nın tarihi ve Göktürk Kağanlıkları ile Tang Hanedanlığı arasındaki ilişkilerden yola çıkılarak Göktürk imgesinin kapsadığı boyut belirlenmektedir.2. Tang Hanedanlığı döneminde yaratılan şiirleri kaydeden en kapsamlı şiir şaheseri Quan Tang Shi'deki Hu'lu kadın hizmetçi, Hu yemeği, Hu müziği, Hu dansı, Hu kıyafeti, at-ipek ticareti ve milletlerarası evlilik gibi konuları ele alan şiirler incelenerek Tang Hanedanlığı kültürünün yabancı kültürlerden nasıl etkilendiği ve Tang halkının güzelliğe karşı duyduğu zevkin nasıl olduğu ortaya konulmaktadır. Ayrıca Tang Hanedanlığı'nı gerileme dönemine sürükleyen AnShi Ayaklanması olayından önceki ve sonraki Tanglı edebiyatçıların Hu müziği ve dansına karşı beslediği tutumların değişmesinin karşılaştırmalı edebiyattaki imgelerin sosyal niteliği taşıdığını yansıttığı da ortaya konulmaktadır. 3. Tang Hanedanlığı döneminde yazılan romanları kaydeden büyük eser Tai Ping Guang Ji'deki efsaneleşmiş ve hayal edilmiş olan Hu'lu din adamı, Hu'lu tüccar ve Hu'lu kız imgeleri araştırılarak Tanglı edebiyatçıların eserlerine yansıttığı yabancı imgelerin toplumun Hu grubuna karşı genel hayalleri olduğu gösterilmektedir. Abstract The Göktürks living in the north area of ancient China which influenced the history of China was a very powerful nomadic confederation during the period between the 6th and 9th century. Since the atrocious weather and the lasting wars with the other nomadic tribes and the Tang Dynasty, the Göktürks had been changing the living places frequently and integrating with the other neighbouring nomadic tribes in a long period. The nomadic tribes were named Hu in the chinese historical books and as the Göktürks was one of the most influential and powerful forces among the Hu group, the Göktürks became a representative of the Hu group from various aspects. The aim of this thesis is to probe the images of the Göktürks from the literature masterpieces, mainly on poems and novels produced during the Tang Dynasty. Comparative literature, which is one of the newly-borned fields in literature studies, examines the images of one nation which are described in the literature works from other nations.The defination of the term ?images in the comparative literature? was given by one of the most prestigious French scholars and instructors Daniel-Henri Pageau. According to Daniel-Henri Pageau?s viewpoint, the description for another nation cannot only be a literatary character but also be a socialized model. This dissertation will give typical examples of various Hu images from the masterpieces of poems and novels in the Tang Dynasty by using the literary key words on the basis of the essence of comparative literature. All the studies on these images will be read literarily, historically and socially, and the thesis launches demonstration from three respects basically: Firstly, it probes into the prosperous cultural background of the Tang Dynasty, the short history of the Göktürk regimes and the relationship between the Tang Dynasty and the Göktürk regimes. Meanwhile the scope of the images will be clearly indicated. Secondly, it illustrates the unique glamour of the West Region?s culture by selecting plentiful examples from the poem masterpiece Quan Tang Shi. By interpreting those rich and colourful images such as the female servant, the food, the music, the dance, the dressing style, the horse-silk mutual trade and the multinational marriage, the readers will easily comprehend the deep impact made by the West Region?s culture and the regional characteristics and cultural contents of the people from the Hu group on the Tang Dynasty. And it can also reflects the rich and varied spirits of the people in the Tang Dynasty through those images. In the meantime the thesis also probes into the poems on the Hu music and dance written before the AnShi Rebellion and the poems on the same topics produced after the Rebellion. By comparing two totally different attitudes of the poets towards the Hu music and dance, the readers can conclude that the literary images of another nation is, to a large extent, socialized images. Thirdly, it chooses three images including the believer, the merchant and the girl from the masterpiece named Tai Ping Guang Ji and tries to explain that the images of foreigners are shaped not by the authors but by the public.