Kamu mali yönetiminde mali disiplinin sağlanmasında stratejik planlamanın rolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE SEZER

Danışman: EDA ÖZDİLER KÜÇÜK

Özet:

Küresel çapta yaşanan krizlerin temel nedeni olarak nitelendirilen mali disiplinsizlik son yıllarda pek çok ülkenin karşı karşıya kaldığı önemli sorunların başında gelmektedir. Özellikle 1980'li yıllardan itibaren yaşanan toplumsal ve ekonomik gelişmeler ile birlikte kamu mali yönetiminde etkin bir yeniden yapılanma ihtiyacı doğmuş ve mali sistemin düzenlenmesine yönelik çalışmalar zorunlu hale gelmiştir. Benzer şekilde, ülkemizde kamunun ekonomik ve siyasi alandaki işlevinin artmasıyla birlikte aşırı yükselen harcamalar sonucunda ortaya çıkan bütçe açıkları, yüksek kamu borç yükü ve mevcut kamu kaynaklarının etkinsiz kullanımı kamu mali yönetimine yönelik reform çalışmalarının hızlanmasına yol açmıştır. Bu gelişmeler ışığında, Türkiye'de kamu mali yönetim sisteminde mali disiplinin sağlanmasına yönelik en köklü değişiklik, mali yönetim ve kontrol sistemimizi uluslararası standartlar ve Avrupa Birliği normlarıyla uyumlu hale getirmek amacıyla hazırlanan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun yasalaşması ile gerçekleşmiştir. Söz konusu Kanun ile ülkemizde kamu kurumlarına stratejik plan yapma zorunluluğu getirilmiş, kurumların çevresindeki değişimlere ayak uydurabilmesi ve mali saydamlık ile hesap verebilirlik ilkelerine göre hareket edebilmesi için stratejik planlama çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmeleri istenmiştir. Bu çalışmada daha çok teorik çerçevede ele alınan stratejik planlama anlayışının mali disiplinin sağlanmasındaki önemine dair farkındalık yaratılması amaçlanmakta, mali disiplinsizliğin çözümünde ele alınan mali reformların önemli bir ayağını oluşturan stratejik planlamanın etkinliği üzerinde durulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kamu Mali Yönetimi, Mali Disiplin, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Stratejik Planlama Lack of fiscal discipline, which is defined as the basic cause of global crises, stands out as one of the most profound challenges encountered within countries. Particularly as of 1980s, social and economic developments have paved the way for a need to re-structure public financial management and regulations to govern financial systems have become mandatory. Since the function of the public sector in economics and politics have increased, excessive spending has occurred leading to budget deficits, high public debt and inefficient use of the existing public resources. These have accelerated the work towards reforming public financial management. In the light of all these; the most fundamental change to ensure fiscal discipline in public financial management system in Turkey has been the enactment of Law No. 5018 on Public Financial Management and Control with a view to harmonize the public financial management and control system in Turkey with the EU norms and standards. The Law has required the public administrations in Turkey to prepare strategic plans, and the public administrations are required to carry out their activities in line with their strategic plans so that they could adapt to changes and act in line with the principles of accountability and fiscal transparency. This study aims to create an awareness concerning the role of strategic planning, which is commonly elaborated on as an abstract topic, in ensuring fiscal discipline; and to dwell upon the effectiveness of strategic planning, which constitutes a significant pillar of fiscal reforms in the resolution of lack of fiscal discipline. Keywords: Public Financial Management, Fiscal Discipline, Law No. 5018 on Public Financial Management and Control, Strategic Planning