XX. yüzyılda Kazan bölgesinde tarih yazıcılığı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İLYAS MİFTAKHOV

Danışman: NAHİDE BOZKURT

Özet:

ÖZET İlyas, Miftakhov, XX. Yüzyılda Kazan Bölgesi‟nde Tarih Yazıcılığı, yüksek lisans tezi (danışman: Prof. Dr. Nahide BOZKURT), Ankara Üniversitesi 2011, Çalışmamız bir Giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Girişte tezin hazırlanmasıyla ilgili bilgi verdikten sonra Kazan Bölgesi‟nin kısaca tarihçesini verdik. Biz bölgenin geçmişini dört kısıma ayırdık, bu kısımlar zaman ve bölgede gerçekleşen ve bölgenin tarih seyirini değiştiren olaylar olduğu için, adlandırmak için de onları kullandık. Çalışmamızın I. Bölümünde ise XX. yüzyıl başındaki tarih yazıcılığına tesir eden faktörler hakkında bilgi vermeye çalştık. Burada biz Birinci Rus İhtilâli, onun bölgedeki etkisi, cedîtçilik hareketi, Kazan Bölgesi‟ndeki okullar ve onların ders programlarından örnek vermeye çalıştık. Bu saydığımız nedenlerin tarih yazıcılığına olan etkileri hakkında da söz ettik. İkinci bölümde ise XX. Yüzyıl tarihçilerinden örnekler verdik. Ele aldığımız tarihçiler şunlardır: Abdullah Battal Taymas, Hadi Atlasî, Rizaeddin Fahreddinov, Gaynetdin Ahmerov, Hasen Gata Gabeşi, Mihail Hudyakov. Bu örnek olarak verdiğimiz tarihçilerden Hasen Gata Gabeşî hariç hepsi bölge tarihini araştırmışladır. Hasen Gata Gabeşî ise genel Türk kavimlerinin tarihini kaleme almıştır. Biz bu bölümde onların hayat hikayelerini, yetiştikleri ortamı, ilmî faaliyetlerini, tarih ile ilgili eserlerini ortaya koymaya gayret ettik. Onların her birinin tarih ile ilgili birer eserini örnek olarak aldık. Rizaeddin Fahreddinov‟un Kazan ve Bulgar Töreklere, Abdullah Battal Taymas‟ın Kazan Türkleri, Gaynetdin Ahmerov‟un Kazan Hanlıgı, Hasen Gata Gabeşi‟nin Mufassal Tarih-i Kavm-i Türki, Mihail Hudyakov‟un Oçerki Po İstorii Kazanskogo Hanstva, Hadi Atlasî‟nin Kazan Hanlıgı eserleri örnek olarak alınıp incelenmeye çalışılmıştır. 134 ABSTRACT Ilyas, Mitakhov, Master thesis about historiographers on XX. century in Kazan (advisor: Pro.Dr. Nahide Bozkurt), Ankara university 2011. Our study composed of an introduction and 2 chapters. Introduction is about the procedure of writing the study and then Kazan region‟s history is mentioned. We are divided the region‟s background to 4 parts, this division was done based on events which changed the history flow, and also is used them for naming. In first chapter of our study factors which influenced the historiography at beginning of XX. century is mentioned. Here we are trying to submit first Russian revolution, its influence in the region, and modernity Movement, giving examples about schools in Kazan region and their education plan, in addition to named reasons, we discussed their influences at historiography. In second chapter, we have given some examples about historiographers on XX. century. Here are the examples: Abdullah Battal Taymas, Hadi Atlasi, Rizaeddin Fahreddinov, Gaynetdin Ahmerov, Hasan Gata Gabeshi; Mihail Hudyakov. From these historiographers whom we have given as an example all were researched about the region‟s history except Hasan Gata Gabeshi . just wrote about Turkish tribes. In this chapter we have attend to put forward their life story, environment they grow up, scientific activities, and their pieces related to history. We discussed one of their pieces related to history as a sample. Rizaeddin Fahreddinov Kazan and Bulgarian Turkish, Abdulalh Battal Taymas Turkish in Kazan; Gaynetdin Ahmerov Khan in Kazan, Hasan Gata Gabeshi Turkish tribes fulsome history, Mihail Hudyakov Ocerki po Istori Kazanskogo Hanstva.Hadi Atlasi Khan at Kazan are taking as samples and evaluated.