Kırkağaç kavununda hıyar mozaik virüsüne karşı bazı bitki aktivatörlerinin etkilerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AHMET GENÇ

Danışman: İBRAHİM ÖZER ELİBÜYÜK

Özet:

Bu çalışmada Kırkağaç kavununda Hıyar Mozaik Virüsü’ne (Cucumber mosaic virus, CMV) karşı acibenzolar-S-methyl (Actigard®) ve ISR-2000® bitki aktivatörlerinin etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Ankara’da 2011 yılında yapılan surveyler sonucunda CMV, DAS-ELISA yöntemi ile hastalık belirtilerini gösteren kavunlar üzerinde tespit edilmiştir. Çalışmada Ankara’nın Kazan ilçesinden izole edilen CMV izolatı (CMV K15) kullanılmıştır. Çalışmada acibenzolar-S-methyl (Actigard®) ve ISR-2000® bitki aktivatörlerinin değişik dozlarda, kontrollü sera koşullarında CMV’nin kavun bitkilerinde sebep olduğu hastalığa karşı etkinlikleri tespit edilmiştir. Kavun bitkileri Actigard® ve ISR-2000® uygulandıktan 72 ve 96 saat sonra CMV ile enfekte edilmiştir. Bu bitkiler kontrol bitkilerine göre simptom çıkış süresi, bitki boyu ve yaprak genişliği bakımından bitki çiçeklenme aşamasına gelinceye kadar takip edilmiş ve elde edilen veriler istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Actigard® 6 mg/80 ml, 8 mg/80 ml, 10 mg/80 ml, dozlarında uygulanmış ve virüs simptomlarını kontrole göre 4-26 gün aralığında geciktirmiştir. ISR–2000® ise 36 μl/80 ml, 72 μl/80 ml, 144 μl/80 ml, dozlarında uygulanmış ve virüs simptomlarını yine kontrole göre 0-15 gün aralığında geciktirmiştir.Aktivatör uygulanan bitkilerde teşvik edilmiş dayanıklılıktan dolayı meydana gelen lignin sentezi ile H2O2(hidrojenperoksit) birikimi yapılan histokimyasal boyamalar ile değerlendirilmiştir.ISR-2000® kavunlarda lignin oluşumu ve H202 birikimini Actigard®’a göre daha çok teşvik etmiştir. Abstract In this study, the effects of acibenzolar-S-methyl Actigard® and ISR-2000® plant activators against Cucumber mosaic virus (CMV) in melon cv. Kırkağaç were determined. In the results of surveys conducted in Ankara in 2011, CMV was detected in symptomatic melons by DAS-ELISA tests. In the study, the CMV isolate (CMV K15) was isolated from the melons in Kazan district of Ankara. The plant activators acibenzolar-S-methyl (Actigard®) and ISR-2000® were used in this study. Effects of the activators were determined under controlled greenhouse conditions in respect to their different concentrations. Melon seedlings were treated by acibenzolar-S-methyl and ISR-2000® and then the treated melons were inoculated by CMV 72 and 96 h after activator treatments. Both of CMV infected and control plants, in respect to symptom expression time, plants lengths and leaf width up to the plants flowering period were monitored. The data analyzed by using statistical methods. Actigard® was sprayed on melons at doses of 6 mg/80 ml, 8 mg/80 ml, 10 mg/80 ml. Doses were delayed CMV symptoms for 4-26 days by comparing to positive controls. And ISR-2000® was sprayed on melons at doses of 36 μl/80 ml, 72 μl/80 ml, 144 μl/80 ml. Doses were delayed CMV symptoms for 0-15 days by comparing to positive controls. Histochemical staining was applied to determine lignification and H2O2 accumulation in the plants due to systemic inducing resistance triggered by the activators.ISR-2000® induced high degree of lignification and H2O2 production than Actigard®