Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÇİĞDEM ÇEBİ
Danışman: ERGÜN AKÇAY
Özet:Bu araştırmada, ekzogen olarak uygulanmış ve spermaya eklenmiş PGF2a ve oksitosin hormonlarının 15 yaş ve üzeri aygırlarda, sperma kalitesi üzerine etkisi araştırılmıştır. Çalışmada kontrol grubu (1. Deney grubu) ile birlikte toplam 3 deney grubu oluşturulmuştur. Birinci deney grubunda, sperma alma işleminden önce 16 aygırdan kan örnekleri alınarak kanda hormon düzeyleri belirlenmiştir. Daha sonra her bir aygırdan sperma örnekleri suni vagina ile alınarak sperma kalitesi (motilite, yoğunluk, anormal spermatozoa oranı, spermatozoon membran bütünlüğü, sperma pH değeri) ortaya konulmuş ve seminal plazmada hormon seviyesi elisa yöntemi ile belirlenmiştir. İkinci deney grubunda, her bir aygır sperması eşit miktarda 7 tüpe bölünerek 3 farklı dozda oksitosin (2, 3, 4 IU/ml ) ve 3 farklı dozda PGF2a (10, 20, 40 µg/ml) hormonu spermaya eklenmiştir. Üçüncü deney grubunda ise, sperma alma işleminden yarım saat önce 16 aygır 4 eşit gruba bölünerek 10 IU, 20 IU oksitosin (iv) ve 5 mg, 10 mg PGF2a (im) hormonu enjekte edilmiştir. Aygırlardan aynı yöntemle sperma alınmış ve spermatolojik paremetreleri belirlenerek, enjeksiyonların sperma kaliteleri üzerine etkisi ve seminal plazmada hormon seviyesi elisa yöntemi ile belirlenmiştir. Yapılan incelemeler sonunda, aygır spermasına 2 IU oksitosin hormonu eklenmesi spermatozoa motilitesini değiştirmezken, 3 ve 4 IU oksitosin hormonu eklenmesi sonucu spermatozoa motilitesinde bir azalış meydana getirmiş ancak saptanan bu fark istatistiki olarak önemli bulunmamıştır. Spermaya 10 ve 20 µg/ml PGF2?'nın eklenmesi sonucu spermatozoa motilitesi kontrol grubu ile paralellik gösterirken, 40 µg/ml PGF2?'nın spermaya eklenmesi sonucu spermatozoa motilitesinde bir artış elde edilmiştir. Spermaya oksitosin ve prostaglandin hormonları ilaveleri sonucunda aygırlar arasında anormal spermatozoa oranı, membran bütünlüğü yüzdesi, sperma ph yönünden istatistiki fark oluşmamıştır. Ekzogen olarak 10 IU oksitosin hormonu uygulanan aygırlarda sperma miktarındaki ve spermatozoa yoğunluğundaki artış (206.1±0.04 106/ml) istatistiki olarak önemli değilken, 20 IU oksitosin uygulaması sonrası sperma miktarı (95±0.07 ml), spermatozoa motilitesi ve spermatozoa konsantrasyonundaki (270±0.15 106/ml) artış istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Ekzogen olarak 5 mg ve 10 mg PGF2a hormonu uygulaması aygırların sperma kalitesini etkilememiştir PGF2a enjeksiyonları sonrası, aygırlarda yan etkiler gözlenilmiş (libidoda azalma, aşım davranışlarında isteksizlik, erken ereksiyon, terleme, halsizliğe) ve ejakulasyon süresi uzamıştır. Sonuç olarak, sperma alma işleminden 30 dk önce PGF2a ve oksitosin hormonu uygulamaları aygırların reproduktif kapasitesini değiştirmiştir.AbstractIn this study, the effects of ekzojen injections and addition of oxytocin and PGF2a to semen on seminal quality were studied in 16 stallions aged 15-22 years. Total of 3 experimental groups with control group (1. Experimental group) were performed. In the first experimental group, hormon levels in blood were determined in 16 stallion before collection semen. Semen was collected from each stallions using an artificial vagina. Semen quality (motility, concentration, abnormal sperm, sperm membrane integrity, pH) and seminal plasma hormon levels by enzyme immunoassay were determined. In the second experimental group, each semen samples were divided into 7 tubes, three different doses of oxytocin (2, 3, 4 IU/ml) and PGF2a (10, 20, 40 µg/ml) were added to semen. In the third experimental group, The stallion were treated with 1 of 4 injections 30 min before each collection. Treatments were either oxytocin (10, 20 IU, iv) or PGF2a (5 mg, 10 mg, im). Semen was taken by same method from stallions and the effect of the injections on the quality of semen was assessed and seminal plasma hormone levels were determined by elisa. According to obtained results, while the addition of 2 IU oxytocin to the semen didn't changed spermatozoa motility, the addition of 3 and 4 IU oxytocin to the semen decreased spermatozoa motility but there was no statistically significant difference. The addition of 10 and 20 µg/ml PGF2a to the semen was in parallel with control group but a significant increase in sperm motility was observed after 40 µg/ml PGF2? addition to semen. The percentage of abnormal sperm cells, sperm pH and membrane integrity did not differ experimental group. While there was no statistically significant after 10 oxytocin administration, a significant increase in semen volume (95±0.07 ml), sperm concentration (270±0.15 x 106/ml) and total sperm motility were observed after 20 IU of oxytocin administration. PGF2? administrations were not effect of semen quality. PGF2a administrations caused side effect (decreasing libido, reluctant for mating, early erection, perspiration, weakness) and elongation of ejaculation time. We concluded that dosage of PGF2a and oxytocin administration 30 min before may change the reproductive capacity of stallion.