İskeletsel Sınıf III Maloklüzyonların Tedavisinde Yüz Maskesi ile Birlikte Farklı Ağız İçi Aygıt Uygulamalarının Dentofasiyal Yapıya Etkilerinin İncelenmesi-Retrospektif Çalışma


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KAMİLE DENİZ BÜYÜKSAVCI

Danışman: DİLEK ERDEM

Özet:

Bu çalışmada farklı ağız içi ankraj sistemleri kullanılarak yapılan Petit tipi yüzmaskesi tedavilerinin, dentofasiyal yapılar üzerine etkileri karşılaştırmalıolarak değerlendirmek, ağız içi aygıtların protraksiyon sırasında oluşturduğuavantaj ve dezavantajları belirlemek amaçlanmıştır. Çalışma Petit tipi yüzmaskesi ile birlikte ağız içi aygıt olarak, LLA (Labiolingual ark), DP (Düzplak), Hyrax veya RME plak aygıtları kombine olarak uygulanarak ortopediktedavi aşamasını tamamlamış 54 Sınıf III maloklüzyonlu bireyin tedavi başıve sonuna ait toplam 216 adet lateral sefalometrik ve el bilek radyografisiüzerinde yürütülmüştür. Araştırma grupları oluşturulurken bireylerin tedavibaşında mandibuler kaynaklı olsun veya olmasın maksiller retrognati ihtivaeden iskeletsel Sınıf III maloklüzyona sahip olmaları, alt çenelerini geriyealamamaları ve maksimum gelişim atağını geçirmemiş olmalarına dikkatedilmiştir.Ağız içi ankraj sistemi olarak LLA, DP ve Hyrax uygulanmış gruplar 13'erkişiden oluşturulmuşlardır. RME plak uygulanmış grup ise 15 kişidenoluşturulmuştur. İki gruba genişletme yapılmış, ikisine yapılmamıştır.Genişletme gruplarından birinin oklüzyonu açık diğerinin kapalıdır. Aynışekilde genişletme yapılmamış gruplardan birinin oklüzalı kapalı diğeri iseaçıktır. Tedavi gruplarında pozitif overjet elde edilene kadar geçen ortalamasüreler, LLA grubu için 130.38 gün, Düz plak grubu için 117.69 gün, Hyraxgrubu için 106.23 gün, RME plak grubunu içinse 79.40 gündür.Tüm tedavi gruplarında maksillaya sağ ve sol tarafta 600 gr protraksiyonkuvvetleri, birinci premolar bölgeden, oklüzal düzleme göre 30° aşağıyadoğru açılandırılmış şekilde uygulanmıştır. Araştırma gruplarının tedavi başıve sonundaki kranio-fasiyo-dental özellikleri ve harcadıkları gelişimpotansiyelleri ve tedavi esnasında meydana gelen değişiklikler, Varyansanalizi ile karşılaştırılmıştır. Gruplarda tedavi esnasında meydana gelendeğişiklikler, eş yapma t-testi ile incelenmiştir.Tüm gruplarda tedavi esnasında maksillanın sagital yön gelişiminin stimuleedildiği ve mandibulanın sagital yön gelişiminin ise engellenerek büyümeyönünün vertikale kaydırıldığı görülmüştür. Palatal plan eğiminde hiçbirtedavi grubunda belirgin bir değişiklik görülmemiştir. Tüm gruplardaprotraksiyon mekaniklerinin etkisiyle üst keserlerde protrüzyon, alt keserlerderetrüzyon izlenmiştir. Üst keser protrüzyonu en az Hyrax grubunda, en fazlaise DP grubunda izlenmiştir. Alt keser retrüzyonu ise en fazla Hyraxgrubunda, en az ise DP grubunda izlenmiştir. Ancak iskeletsel değişikliklerdegruplar arası istatistik olarak fark bulunmamış, tüm gruplarda benzer şekildeolumlu değişiklikler olmuş ve iskeletsel Sınıf I ilişki elde edilmiştir. Keserkonumlarındaki değişiklikler aygıtların dizayn farklılıklarındankaynaklanmıştır. Tüm tedavi gruplarında mandibuler plan açısı, mandibulanınposterior rotasyonuna bağlı olarak artmıştır. Tüm gruplarda pozitif overjetsağlanması için geçen süre istatistik olarak benzer bulunmuştur. Rakamsaldeğerlendirmelerde RME plak grubunun en az, LLA grubunun ise en çokprotraksiyon süresine sahip olduğu görülmüştür. Bu araştırmanın sonuçlarıYüz maskesi ile birlikte, LLA, Düz plak, Hyrax veya RME plakuygulamalarıyla benzer ortopedik sonuçlar elde edilebileceğini göstermiştir.Ancak tedavi süresi ve kullanım kolaylığı bakımından bantlı ve oklüzyonukapalı RME aygıtlarıyla daha olumlu sonuçlar alınabileceği görülmüştürAbstractThe aim of our study was to determine the effects of Petit type face masktherapy in combination with different intraoral appliances on dentofacialstructures, in addition to assess the advantages and disadvantages of thesedifferent intraoral appliances during protraction. The study was carried out on216 pretreatment and posttreatment lateral cephalometric and hand-wristradiographs of 54 Class III cases, which were treated with the Petit type facemask therapy, in combination with LLA (Labiolingual arch), DP (acrylic plate),Hyrax or RME (Rapid maxillary expansion plate) as intraoral appliances. Theinclusion criteria for the cases were to have a Class III malocclusion withmaxillary retrusion, whether accompanied with mandibular protrusion or not,not being able to bring mandible into an edge-to-edge incisal position and tobe in the prepubertal peak.LLA, DP and Hyrax intraoral appliance groups were constituted of 13 cases.RME group included 15 subjects. Expansion was carried out in two of thegroups. The occlusal surface of the teeth in one of the expansion groups wascovered and the other was not. Similarly occlusal surface of the teeth wascovered in one of the non-expansion groups. The mean treatment durationuntil positive overjet was ensured was 130.38 days for the LLA group, 117.69days for DP group, 106.23 days for Hyrax group and 79.40 days for RMEgroup.In all the treatment groups 600 gr of protraction force on left and right sideswas applied to maxilla from first premolar region, with a downward inclinationof 30° from the occlusal plane. The pretreatment and posttreatment craniofacio-dental values of the groups, growth potentials and treatment effectswere compared using Variance analysis. The treatment effects wereevaluated using paired t-test.It was found in all treatment groups that maxillary sagittal growth wasstimulated and mandibular sagittal growth was inhibited and expressed morein vertical dimension. No significant difference was observed in palatal planeinclination of the groups. Maxillary incisor protrusion and mandibular incisorretrusion was found in all groups as an effect of protraction mechanics. Thelowest amount of maxillary incisor protrusion was determined in the Hyraxgroup and the most in DP group. However lower incisor protrusion was mostpronounced in Hyrax and least pronounced in the DP group. On the otherhand skeletal effects did not show statistically significant differences, similarpositive changes occurred in all groups and skeletal Class I was achieved.Differences that occurred in incisor positions were the results of the differentappliance designs. Mandibular plane angle increased in all groups as aconsequence of the posterior rotation of mandible. The treatment durationuntil positive overjet is accomplished was similar for all groups. Numericevaluation showed that RME group had the least and LLA group had themost protraction duration. The results of this study revealed that face masktreatment in combination with LLA, DP, Hyrax and RME appliances displayssimilar orthopedic results. However regarding treatment duration andutilization, it was seen that more favorable results can be achieved usingbanded and occlusally covered RME appliance.