Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERDAL ŞAHİN
Danışman: ONUR KARAHANOĞULLARI
Özet:1982 Anayasası'nda 2017 yılında yapılan değişiklikler Türkiye'nin parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçişini sağlamış ve Cumhurbaşkanına başkanlık sistemlerine özgü, anayasadan doğan yasama yetkisinin kullanım aracı olarak Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarma yetkisi tanımıştır. 1921 Anayasası'ndan itibaren ulus egemenliğinin gereği olarak yasama yetkisinde ulusun temsilcilerinde, Mecliste olan tekel kalkmış, yasama yetkisinde anayasal bir paylaşıma gidilmiştir. Yasa olmayan yerde idare olamayacağı, idarenin her etkinliğinde yasal bir dayanak bulması ve yasaya uygun davranmasını ifade eden idarenin yasallığı ilkesi anayasal dayanakları aynı kalmasına karşın yasama yetkisinde gerçekleştirilen paylaşımla sınırlı bir ilke haline gelmiştir. Tezin birinci bölümünde Osmanlı İmparatorluğundan başlayarak 1982 Anayasası'na kadar uzanan, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini önceleyen süreçteki devletin kural koyma yetkisindeki işbölümü ile Cumhurbaşkanlığı kararnemelerinin bu işbölümü açısından niteliği, normlar hiyerarşisindeki yeri ve yasama alanı incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise ilk olarak anayasal dayanakları değişmemiş olmasına karşın başkanlık sistemiyle birlikte farklılaşan yasallık ilkesinin yeni kapsamı, sonrasında ise idarenin oluşumunda yasa ile Cumhurbaşkanlığı kararnamesi arasındaki anayasal paylaşım incelenmiştir. İkinci bölüm ve çalışma, yeni yasallık düzeneğinin işleyişinde Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin anayasallık denetimi ve yasa ile Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümleri arasındaki çatışma çözüm kurallarının incelemesiyle tamamlanmıştır. The amendments made on Constitution of 1982 in 2017 provided the transition of Turkey from parliamentary system to presidential system and authorised the president to issue presidential decrees as a tool of using legislative powers stem from the constitution. The monopoly of legislative power which used to belong to the representatives of nations since the Constitution of 1921 as a requirement of national sovereignty has been lifted, legislative power has been shared in the Constitution. The principle of legality of administration which means there will be no administration unless there is a law, administration should find a legal basis and conform to all laws, has become a limited principle with the share made on legislative power even though its constitutional basis remained same. In the first part of the dissertation, power sharing on rulemaking power of state through the process starting from Ottoman Empire and extend to Constitution of 1982 which preceding the presidential decrees, and also presidential decrees' characteristic, its place in the hierarchy of norms and its legislative domain of the have been examined. In the second part of the dissertation, the new scope of the principle of legality which changed because of the presidential system even though its constitutional basis remained same and then the power sharing between presidential decrees and laws on creation of administration have been examined. Second part and the study has been completed with the examination of constitutionality review of presidential decrees in the new legality mechanism and the rules resolving conflicts between presidential decrees and laws.