Pirimidinlerin bazı aldehit ve ketonlarla kondenzasyon ve halkalaşma reaksiyonlarının araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYTEN SARIKAYA

Danışman: MUSTAFA GÜLLÜ

Özet:

Bu tez çalışmasında 1,3-dimetilbarbitürik asitin aldehit ve ketonlarla kondenzasyon ve halkalaşma reaksiyonları incelenmiştir. Araştırmanın birinci aşamasında 1,3-dimetilbarbitürik asit ile aldehitlerin kondenzasyon reaksiyonları sulu ortamda ılıman koşullarda katalizörsüz olarak ve organik çözücü ortamında Lewis asitleri katalizörlüğünde gerçekleştirilmiş, 5-alkiliden-1,3-dimetilbarbitürik asit türevleri yüksek verimlerle sentezlenmiştir. Her iki yöntem ürün izolasyonu, uygulanma kolaylığı ve verimler açısından değerlendirilmiştir. Sulu ortamda yapılan kondenzasyon reaksiyonları başarılı bulunmuştur. İkinci aşamada sentezlenen 5-alkiliden-1,3-dimetilbarbitürik asit türevleri asidik koşullarda tek basamakta halkalaştırılmış ve furo[2,3-d]pirimidin-2,4-dionların sentezi gerçekleştirilmiştir. Halkalaşma reaksiyonun optimizasyonu gerçekleştirilmiş ve reaksiyonun en ideal koşulları belirlenmiştir. Her basamakta elde edilen ürünlerin yapıları IR, 1H-NMR, GC-MS gibi spektroskopik yöntemlerle aydınlatılmıştır. Böylece furo[2,3-d]pirimidinlerin sentezi için ekonomik ve basit bir yöntem geliştirilmiştir.