Meksika Devrim süreci ve Plutarco Elías Calles


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERVE USTA

Danışman: MEHMET NECATİ KUTLU

Özet:

Meksika Devrimi, Meksika tarihindeki en önemli olaylardan birisidir. Devrime neden olan olaylar incelenirken kuşkusuz bu sürecin öncesine de bir göz atmak gerekmiştir. Meksika Devrimi öncesinde yaşanılan sosyal eşitsizlikler karşısında bu duruma karşı çıkan halk, kendi haklarını arama bilinciyle birtakım arayışlara girişmiştir. Porfirio Díaz'ın 31 yıllık diktatörlüğü süresince ülkedeki zenginlik sayıca az olan kesimin elinde toplanmış ve nüfusun çoğunluğunu oluşturan halk ise gittikçe yoksullaşmıştır. Bir süre sonra halk, bu eşitsizlikler karşısında ekonomik ve sosyal haklarını aramaya başlamış ve 1910 yılında patlak veren Meksika devrimi ile ülkede gelişim sürecine girilmiş, bu gelişim ise çeşitli değişimleri beraberinde getirmiştir. Bu süreç aynı zamanda iktidarı elde etmek için yarışanların da bir savaşı da olmuştur. Díaz'ın diktatörlüğünün devrilmesinin ardından ülke demokratik anlamda bir adım atmış, bunu devamında süregelen birtakım yenileşme hareketleri izlemiştir. 1910-1924 yılları arasında sırasıyla; Francisco Madero, Victoriano Huerta, Francisco S. Carvajal, Eulalio Gutierrez, Venustiano Carranza, Adolfo de la Huerta ve Álvaro Obregón devlet başkanlığı görevini yürütmüşlerdir. 1924 yılında Plutarco Elías Calles devlet başkanı olmuştur. Dört yıl boyunca ülkeyi yöneten Calles, başkanlığı süresince Meksika'da reform denilebilecek birçok yenileşme hareketleri başlatmıştır. Meksika'da Türk lakabıyla tanılan Calles'in gerçekleştirdiği bu yenileşme hareketleri, ülkemizde 1923 yılında Yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla başlayıp, reform hareketleriyle devam eden Mustafa Kemal Atatürk'ün çalışmalarıyla da benzerlik göstermiştir. Eğitim, laiklik, demokrasi gibi birçok alanda yapılan bu reform çalışmaların coğrafi olarak birbirinden bu kadar uzakta bulunan iki ülkede, ülkeleri için oldukça önemli olan iki büyük devlet adamı, Mustafa Kemal Atatürk ve Türk olduğu iddia edilen Plutarco Elías Calles tarafından nispeten aynı dönemlerde gerçekleşmiş olması oldukça dikkat çekicidir.AbstractMexican Revolution is one of the most important events in Mexican history. There is no doubt while we are examining the causes of this revolution we need to look through the prior of this process. Stood up against this situation with the awareness of their rights the public, who faced social inequalities before this revolution, attempted several searches. During the dictatorship of Porfirio Díaz the wealth was collected in the hands of a small number and the public which constituted the big majority of the community gradually became poor. After a while, the public started to look for their economic and social rights against these inequalities and with the 1910 Mexican Revolution, the development process started and lots of changes emerged out. That process was at the same time the competitors' war who desired to gain the power. After the overthrow of the dictatorship of Díaz the country took a step in terms of democratic value and a number of ongoing reform movements. Respectively, between 1910 and 1924; Francisco Madero, Victoriano Huerta, Francisco S. Carvajal, Eulalio Gutierrez, Venustiano Carranza, Adolfo de la Huerta and Álvaro Obregón served as head of state. Plutarco Elías Calles became president in 1924, who has ruled the country for four years. This may be termed as a reform in Mexico because he launched many reform movements. The reform movements fulfilled by Calles, known as "Turk" in Mexico, were similar to the reforms of the great leader Atatürk in Turkey. It is quite remarkable that these two great leaders held similar reforms, in education, secularism, democracy and so on, in countries so far away from each other in the relatively close period.