Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ali Sezdi
Danışman: SEYFETTİN ERŞAHİN
Özet:Osmanlı Devleti'nin son döneminde başlayarak Cumhuriyet'in kuruluş devrine kadar süren hukuki modernleşme sürecinde yaşanan fikri tartışmalar ve bu sürecin İslam medeniyetine etkisinin ne yönde olduğu bugüne dahi ışık tutacak önemli bir konudur. Öyle ki, Batı medeniyeti karşısında çok yönlü bir gerileme dönemine giren, İslam dünyasının ve Osmanlı Devleti'nin bu duruma çare olarak neler yapması ve nasıl bir tutum takınması gerektiği önemli bir mesele olarak varlığını hissettirmişti. Osmanlı Devleti'nde Tanzimat dönemi ile başlayan medeniyet tartışmaları en çok da medeniyetin görünen yüzü hukuk alanında varlığını hissettirmekteydi. Hukuki sistemin değişmesi karşısında bu değişimin niteliği, yönü ve dozajı hususunda Osmanlı Devleti'nde devlet adamları, fikir adamları ve ulema arasında yoğun bir tartışma ortamı yaşandı. Genelde İslam medeniyeti ve özelde hukuk alanında yaşanan bu tartışmalarda İslam dünyasındaki gerilemeye çözüm olarak Batı'dan hangi alanlarda ne kadar ve ne şekilde yararlanılması gerektiği, İslam'ın terakkiye mani olup olmadığı ve hukukta milli kaynakların yeri konusunda günümüze de ışık tutan verimli fikir denemeleri yaşanmıştır. Tarihsel süreç içerisinde Batı medeniyeti ile olan çetin karşılaşma esanasında İslam medeniyet tarihi açısından çok değerli olan fikir tartışmaları, sorunların çözümüne yönelik aranan çareler ve medeniyetin en önemli ögelerinden biri olan hukuk alanında yaşanan değişim ve dönüşüm çalışmalarını etüd edeceğimiz bu çalışma geçmişin bir tetkiki olmanın çok ötesinde bugüne ve geleceğimize de ışık tutacak nitelikte olay, olgu ve düşünceleri ihtiva etmektedir. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Cumhuriyet, Hukuki modernleşme, İslam medeniyeti, Hukuk, Batı medeniyeti, Milli, Tartışma