Klasik-Marksgil Makroekonomik Dinamikler Üzerine Ülke Karşılaştırmalı Çalışmalar


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: OZAN MUTLU

Danışman: Ferda Dönmez Atbaşı

Özet:

Bu çalışma, klasik-Marksgil makroekonomik kategorilerin nicel büyüklüklerini Avrupa ülkeleri, ABD ve Türkiye için ölçmeyi amaçlamaktadır. Tezin genel yapısının kısaca anlatıldığı birinci bölümün ardından, ikinci bölüm, yalnızca teorik kaygılar nedeniyle değil, aynı zamanda milli gelir serilerinden hareketle klasik-Marksgil kategorileri türetmek için de merkezi bir öneme sahip olan üretken emek (faaliyet) ve üretken olmayan emek (faaliyet) ayrımını tartışmaktadır. Bu bölümde aynı zamanda klasik- Marksgil kategorileri türetmek için geliştirilen ampirik yaklaşım tanıtılmaktadır. 

Milli gelir serilerinin dönüştürülmesi, artık değer oranı, kâr oranları, klasik-Marksgil emek üretkenliği, sermayenin maddi ve değer bileşimi, üretken olmayan alanın göreli büyüklüğü gibi klasik-Marksgil kategorileri gözlemlememize imkân vermektedir. Bu bağlamda üçüncü bölüm, Avrupa ülkelerinde ve ABD’de klasik-Marksgil kategorilerin nicel büyüklüklerinin karşılaştırmalı olarak analizine ayrılmıştır. 

Dördüncü bölüm, üretken olmayan faaliyetlerin yakından bir incelemesini sunmaktadır. İnceleme göstermektedir ki çalışmada ele alınan ülkelerde ticaret hâlâ en büyük üretken olmayan faaliyet büyüklüğünü oluşturmaktadır. Ayrıca, ekonometrik analizler üretken olmayan alandaki genişlemenin artık değer oranı ve artık değer kütlesindeki artışa bağlı olacağını söyleyen klasik-Marksgil argümanı açıkça doğrulamaktadır. 

Beşinci bölüm Türkiye ekonomisine odaklanmaktadır. Bu bölümde, Türkiye ekonomisinde kilit değişkenlerin büyüklüğü ve hareketi, Avrupa ülkeleri ve ABD ile karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmektedir. 

Anahtar Kelimeler: Ulusal Hesapların Ekonomi Politiği, Üretken Emek ve Üretken Olmayan Emek, Artık Değer, Kâr Oranı, Sermaye Bileşimleri