Atatürk'ün Nutuk'unun Yunanca çevirileri üzerine bir analiz


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERYEM BATAN

Danışman: ÇAĞLA DERYA TAĞMAT

Özet:

Mustafa Kemal Atatürk tarafından 1927 yılında Türkiye Büyük Millet Meclis'inde okunan Nutuk, gerek Türkiye Cumhuriyeti tarihi, daha özelinde ise Milli Mücadele dönemini aydınlatacak bir kaynak olması açısından oldukça önemli bir kaynaktır. 1919 yılından 1927 yılına kadar yaşanan iç, dış ve sosyal gelişmeleri detaylandıran bu eser günümüze kadar pek çok farklı dile çevrilmiş ve yayımlanmıştır. Yunanistan da bu ülkelerden biridir. Yunanistan'da günümüze kadar iki farklı bilim insanı tarafından çağdaş Yunancaya çevrilen Nutuk, Yunan okuyucuya hem Türkiye tarihi, hem Mustafa Kemal Atatürk hem de Türk Kurtuluş Savaşı'nın önemli bir aktörü olan Yunanistan ile ilgili bilgiler içermesi açısından önemli bir eserdir. Zira Yunancaya çevrilmesi de bu anlamda önemlidir. Simeon Soltaridis ve Maria Mavropulu tarafından farklı zamanlarda yapılan çeviriler, hacim, içerik ve şekil anlamında farklı nitelikler taşımaktadır. Bu bağlamda bu iki çalışmanın gerek dil bilgisi, çeviri tekniği ve içerik açısından karşılaştırılması Nutuk'un Yunancaya ne şekilde çevrildiği konusunu aydınlatacaktır. Bu çalışmada Yunancaya yapılan iki farklı çeviri, çevirilerin yapıldığı değişik baskı Nutuklar üzerinden incelenecek ve eksiklikler, farklılıklar, yanlışlıklar ve bakış açıları bu kapsamda incelenecektir. Bu inceleme esnasında çevirmenlerin kullanmış olduğu baskılar üzerinden bir karşılaştırma yöntemi uygulanacak ve özellikle Nutuk'ta yer alan detayların ne şekilde çevrildiği ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu inceleme yaparken elbette ki çevirmenlerin Mustafa Kemal Atatürk ve Modern Türkiye'ye baış açıları, aldıkları eğitimler, dil bilgileri ve uzmanlık alanları da tartışılacak ardından da mevcut iki çeviri arasındaki benzerlik ve farklılıklar analiz edilecektir. Diğer yandan yapılan çevirilerde Yunanistan ile ilgili bölümlerin hangi kelime ve ifadeler ile Yunancaya çevrildiği incelenecek ve çevirmenlerin teknik ve metodları yansıtılacaktır. Bu bağlamda Yunan tarihi açısından da bir döneme ışık tutan Nutuk'un Yunancası çevirileri üzerine bir inceleme ortaya konulacaktır. Anahtar Kelimeler: Çeviri, Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, Yunanca Nutuk, Yunanistan. In 1927 Mustafa Kemal Ataturk's "The Great Speech" was read in the Grand National Parlament of Turkey and till now is a very important work in terms of being a source, which updates specifically National Struggle period. This work which details the internal, external and social developments from 1919 to 1927 has been translated and published in many different languages until today. Greece is one of these countries. In Greece until today "The Great Speech" was translated into Greek by two scientists. By the translation of this in Greek, Greek readers are able to learn more information about Turkey's history and Mustafa Kemal Ataturk, who was the most remarkable person in the Turkish War of Independence and the situation of Greece. At this point, it was consequential to be translated in Greek, too. The translations was made by Simeon Soltaridis and Maria Mavropulu at different periods, have different qualities in terms of volume, content and shape of the books. Under of these conditions, comparing these two studies in terms of both grammar, translation technique and content by copraring - we will verify how "The Great Speech" is translated into Greek. In this study, " The Great Speech" of two different translations in Greek will be examined through the various editions of the translations and the deficiencies, differences, inaccuracies and perspectives and they will be examined thoroughly. During this examination, a comparison method will be applied over the pressures used by translators, and it will be tried to reveal how the details of "The Great Speech" are translated. With the scope of this research, it will be examinated what translators know and think about modern Turkey, Mustafa Kemal, what kind of knowledge and education they have, what are their language skills and areas of expertise. In the end, the similarities and the differences between of the two existing translations will be discussed and analyzed. On the other hand, the translation will be examinated by the point of words and expressions which are used in the parts of Greek policy in Turkish. The techniques and methods of the translators will be contrasted, as well. An investigation on the Greek translations of "The Great Speech", which sheds light on a period in terms of Greek history, will be presented. Key words: Translation, Mustafa Kemal Atatürk, The Great Speech, Greek Nutuk (The Great Speech), Greece.