Akıllı hava trafiği kontrol sistemi tasarımı ve simülasyonları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TURKAN ALİ İBRAHİM ALSALİHE

Danışman: ŞAHİN EMRAH

Özet:

Gün geçtikçe ulaşım araçlarına olan ihtiyaç artmaktadır. Şu an hava taşıtları, sağladıkları hız ve güvenirlik açısından en önemli ulaşım araçları arasında yer almaktadır. Yapılan araştırmalara göre, özellikle uzun mesafeli yolculuklarda, hava taşıtlarının tercih edildiği saptanmıştır. Bu hava taşıtların düzenli, hızlı ve birbirleri ile uyumlu bir şekilde çalışması için hava trafik kontrol sistemi (HTKS) çok etkin bir rol oynamaktadır. Bu tezin amacı, hava trafik kontrolünün bir parçası olan uçuş sıralama ve zamanlama problemlerini ele alıp, bu nedenle olan gecikmeleri en aza indirmektir. Uçuş sırlamalarınada optimal veya optimala yakın çözümler üretmek için iki farklı algoritma kullanılmıştır. Bu algoritmalar, zamanlamada olan gecikmeleri göz önünde bulundurma niteliği taşıdıklarından dolayı, akıllı yöntemler olarak belirlenmektedirler. Simülayson sonucu elde edilen verilere göre gecikmeler ,eski yöntemle karşılaştırılarak çok daha iyi bir performans sergildiği görülmüştür. Yapılan araştırmalara göre, yalnızca ABD'de, gecikmelerin yerli havayolları şirketlerine yılda 3.5 milyar dolar gibi büyük rakamlara mal olduğu hesaplanmiştır. Dolayısıyla gelecekte bu algoritmaların hasarları önlemekte büyük katkı sağlayacağı düşünülmektedir.AbstractThe need for transportation means in whole world are increasing day after day. Factors like speed and safety found in air transportation means make them one of the most popular transportation means. Depending on the researches, espcially at the long distance traveler those means become most preferred. Air traffic control system (HTKS) play active role to make those means work in systematic way and in coordination with each other. The goal from this thesis is to take a part of HTKS which is arrival sequence and scheduling problem(SDP) and minimize the delay produced because of this operation. Two kind of algorithms used to get optimal solutions or solutions close to optimal in means of loosing time. Those algorithms take in account the delay factor during the optimization of the arrival aircrafts. The result of the simulations being tested shows that those two algorithms have better performance than the classic method in means of delay. In USA alone, this has been estimated to cost domestic airlines as much as $3.5 billion per year. So that we believe that in the near future, algorithms merging the intelligence with the reality can avoid this kind of damage.