Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZLEM ÖZDEMİR
Danışman: AYŞE CAVİDAN AKÖREN
Özet:TME sesleri eklem patolojisi ve\veya eklem disfonksiyonunun önemli bir fiziksel belirtisi olarak düşünülmekle birlikte, sıklıkla asemptomatik bireylerde de tespit edilebilmektedir. Posterior diş kaybı posterior okluzal desteğin azalması ile sonuçlanmakta ve bu durum çiğnemeye katılan yapıları etkileyebilmektedir. Kayıp posterior dişlerin restorasyonu ile mandibula için stabil bir destek sağlanması ve TME'e gelen yüklerin azalması beklenmektedir. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı, asemptomatik çift taraflı molar kaybı olan hastalar ve tam dişli kontrol grubundaki bireyler arasında TME vibrasyonlarındaki ve mandibula hareketlerindeki farklılıkları karşılaştırmak ve aynı zamanda hareketli protez kullanımının TME üzerindeki etkisini değerlendirmektir.Bu çalışmaya 15 alt serbest sonlu, 15 üst serbest sonlu, 15 alt-üst serbest sonlu hasta ve 15 asemptomatik tam dişli birey (kontrol grubu) olmak üzere toplam 60 birey dahil edildi. Serbest sonlu gruptaki hastalar, iskelet bölümlü protezler ile tedavi edildi. Çift taraflı TME vibrasyonları ritmik açma ve kapama hareketleri sırasında JVA (BioPAK system BioResearch, Inc., Milwaukee, WI) cihazı ile kaydedildi. Mandibula hareketleri ise, hem sağ hem de sol tarafta sakız (Freedent, Wrigley, USA) çiğneme sırasında JT-3D (BioPAK system BioResearch, Inc., Milwaukee, WI) cihazı ile kaydedildi. Serbest sonlu gruplarda kayıtlar tedavi öncesi ve tedavi sonrasında protezin yapımından bir ay sonra alındı. Kontrol grubunda ise, birer ay ara ile iki kayıt alındı.Serbest sonlu gruplarda hem TME vibrasyonları (p<0,0063) hem de çiğneme siklusunun süresi (p<0,0125) tedavi öncesinde kontrol grubundan daha yüksek bulundu. Alt-üst serbest sonlu hastalarda, tedavi öncesi değerlerle karşılaştırıldığında, bazı parametreler tedavi sonrasında istatistiksel olarak azaldı (p<0,0031). Çiğneme siklusunun süresi, tedavi sonrasında tedavi öncesine göre önemli bir azalma göstermedi. Tüm gruplarda hem çiğneme siklusunun süresinde hem de eklem vibrasyonlarında sağ ve sol taraflar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı. Ayrıca bu çalışmada cinsiyet farklılıkları istatistiksel olarak önemli bulunmadı. Çalışmaya katılan tüm bireyler için elde edilen veriler normal sınırlar içinde yer aldı.Bu çalışmanın sonuçları posterior bölgedeki diş kayıplarının hem TME'i hem de çiğneme fonksiyonunu etkileyebileceğini göstermiştir. Bu çalışmanın sınırları içinde, TME'e gelen yükü azaltmak için, serbest sonlu vakaların protetik olarak restore edilmesinin yararlı olacağı kanısındayız.Anahtar Sözcükler: Çiğneme, hareketli bölümlü protez, serbest sonlu vaka, teporomandibular eklem, temporomandibular eklem sesi AbstractTMJ sound is considered an important physical sign of joint dysfunction and/or joint pathology, but it is also frequently found in asymptomatic individuals. Loss of posterior teeth results in reduction of occlusal posterior support and may affects structures involved in mastication. Replacement of missing posterior teeth provides stable support for the mandibula and reduces additional loading of the TMJ. From that point of view the aim of this study was to compare the differences in joint vibrations and chewing movements between patients with bilaterally missing molars and control group with complete natural dentition without any TMD symptoms and, at the same time, to evaluate the effects of RPDs usage on TMJ.This study was carried out on 15 patients with bilaterally missing maxillar molars, 15 patients with bilaterally missing mandibular molars, 15 patients with bilaterally missing molars both of jaw (free-end cases group) and 15 asymptomatic subjects (control group) totally 60 subjects. The free-end cases group treated with conventional distal extension RPDs, having cast metal frameworks. Bilateral TMJ vibrations were recorded using JVA, (BioPAK system BioResearch, Inc., Milwaukee, WI) during rhythmic jaw opening and closing movement. Mandibular movements were recorded using JT-3D (BioPAK, BioResearch, Inc., Milwaukee, WI) during chewing gum (Freedent, Wrigley, USA) both right and left side. Pretreatment and post-treatment (one month after the insertion of the RPD?s) recordings were received in the free-end cases group. In the control group two recordings were done in one month intervals.Pretreatment values of both TMJ vibrations (p<0,0063) and duration of chewing cycle (p<0,0125), were significantly higher in the free-end cases group than the control group. TMJ vibrations in patients with bilaterally missing molars both of jaw, when compared with the pretreatment values the post-treatment values were reduced statistically (p<0,0031). Duration of chewing cycle post-treatment data showed not significant reduction according to pretreatment data. There is no statistical difference between right and left side for both TMJ vibrations and duration of chewing cycle in the all groups. Additionally, gender difference was not statistically significant in this study. The data in this study for all participants were within the normal ranges.The results of the study showed that tooth loss in the posterior region may affect TMJ and chewing function. In the limitations of this study it can be said that in order to reduce the overload on TMJ the free-end cases have to be restorated prosthetically.Key Words: Chewing, free-end cases, removable partial dentures, temporomandibular joint, temporomandibular joint sound.