Teleolojik kanıt bağlamında akıllı tasarım kuramı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: METİN PAY

Danışman: RECEP KILIÇ

Özet:

Pay, Metin, Teleolojik Kanıt Bağlamında Akıllı Tasarım Kuramı, DoktoraTezi, Danışman: Prof. Dr. Recep Kılıç, 246 s.Bu tez, Tanrı’nın varlığına dair teleolojik kanıt bağlamında akıllı tasarımkuramını ele almaktadır. Tezin amacı, akıllı tasarım kuramının temelkavramlarını detaylı olarak analiz ederek onun içeriğini tam olarak anlamak vedeğerlendirmektir. Canlı organizmaların ilk defa nasıl ortaya çıktığı, nasılgeliştiği, mevcut canlı varlıkların bir doğal sürecin bir sonucu olup olmadıkları,canlı organizmaların karmaşık yapısından hareketle bir tasarım sonucununçıkarılıp çıkarılamayacağı, şayet bir tasarımın var olduğu kabul edilirse bununneye atfedileceği gibi konular üzerinde durulacaktır.Tez, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Girişte teleolojik kanıtın tarihselgelişimi ve çağdaş din felsefesindeki konumu incelenmektedir. Birinci bölümdetasarım terimi ve evrim kuramı temel kavramlarıyla analiz edilmiştir. İkincibölüm akıllı tasarım kuramının açıklanmasına ayrılmıştır. Akıllı tasarımın kısatarihsel gelişimi aktarıldıktan sonra önde gelen iki savunucusu William A.Dembski ve Michael J. Behe’nin kuramları açıklanmıştır. Dembski’nin tasarımçıkarımı, açıklama filtresi yoluyla kurallılık ve şansı eleyip belirginleştirilmişkarmaşıklığın tespit edilmesine dayanır. Behe, canlı organizmaların molekülerdüzeyde indirgenemez karmaşıklık sergilemesini tasarım ile açıklar. Bubölümde ayrıca bilgi kuramı, fosil kayıtları ve yaratılışçılık üzerinde durulmuş,bunların akıllı tasarımla ilişkilerine değinilmiştir. Son olarak akıllı tasarımınteleolojik kanıtla bağlantısı kurulmuştur.Üçüncü bölüm, akıllı tasarıma yöneltilen eleştirilere, akıllı tasarımcılarınyanıtlarına ve akıllı tasarıma dayalı teleolojik kanıtların değerlendirmesineayrılmıştır. Eleştiriler genel olarak onun bilgisizlik kanıtı olduğu, hatalıanalojilere dayandığı, indirgenemez karmaşıklık ve belirginleştirilmişkarmaşıklığın tasarım çıkarımı için kullanılamayacağı, tasarım kusurlarınınteizmin Tanrısıyla uyumsuz olduğu, onun bilimsel bir kuram olmadığı ve canlıorganizmaların kökenini açıklamak için evrim kuramının yeterli olduğuşeklindedir. Eleştirilerden ve onlara verilen yanıtlardan vardığımız sonuç,eleştirilerin akıllı tasarımı geçersiz kılmada yetersiz ve akıllı tasarımın makul biraçıklama olduğudur.AbstractPay, Metin, Intelligent Design Theory in the Context of theTeleologicalArgument, PhD Thesis, Supervisor: Prof. Dr. Recep Kılıç, 246 p.This thesis is about the study of Intelligent Design Theory in the contextof the teleological argument for the Existence of God. The aim of the thesis isto comprehend and appreciate what pricely the theory includes by deeplyanalyzing basic concepts of it. Study includes how living organisms originateand develop; whether living organisms are result of the process or not;whether it is possible to reach to the design inference starting from complexstructure of living organisms; if it is accepted that they are designed, whatwould it be attributed.The thesis has got an introduction and three following sections. Theintroduction is assigned to the historical development of the teleologicalargument and the place of it in the contemporary Philosophy of Religion. In thefirst section, term of design and evolution theory are analyzed with their basicconcepts. Section two focuses on description of the intelligent design theory.After brief summary of historical development of the intelligent design, thetheories of two leading intelligent design’s theorists, William A. Dembski andMichal J. Behe, are explained. Dembski’s design inference depends onidentifying specified complexity by elimination of regularity and Chancethrough explanatory filter. Behe uses design to explain the fact that livingorganisms exhibit irreducible complexity at molecular level. This sectionadditionally includes information theory, fossil records, creationism and theirrelation to the intelligent design. Finally inteligent design is related toteleological argument.The third section, focuses on objections to intelligent design andresponses to them and inspection of intelligent design teleological arguments.Objections generally state that, it is an argument from ignorance, relies onfacile analogies, irreducible complexity and specified complexity cannot beused for design inference, imperfections of design are incompetible with theGod of theism, it is not a scientifical theory and evolution theory solely enoughto explain the Origin of living organisms. The conclusion ve get from theobjections and responses to them is that they are incapable of refutingintelligent design and yet it is a reasonable explanation.